Crystal Palace
Vòng loại World Cup 2026 đã chính thức khởi tranh với sự góp mặt của 210 quốc gia thành viên FIFA. Tuy nhiên, đằng sau hào quang của giải đấu lớn nhất hành tinh là câu chuyện đầy tiếc nuối của 8 quốc gia không được phép tham gia, bất chấp niềm đam mê và nỗ lực phát triển bóng đá của họ. Sự vắng mặt này không chỉ phản ánh những khó khăn về mặt cơ sở vật chất, tài chính mà còn đặt ra những câu hỏi về vai trò của bóng đá trong quan hệ quốc tế.
8 quốc gia bị cấm tham dự vòng loại World Cup 2026: Những câu chuyện đằng sau
Thành phố Vatican, một quốc gia nhỏ bé giữa lòng nước Ý, sở hữu lịch sử bóng đá lâu đời, có thể được coi là trường hợp đặc biệt nhất. Bóng đá đã hiện diện ở đây từ thế kỷ 16, với những trận đấu giao hữu thường xuyên được tổ chức giữa đội bóng Vatican và các câu lạc bộ Ý. Dù Giáo hoàng đương nhiệm là một người hâm mộ cuồng nhiệt của CLB Roma, nhưng Vatican vẫn chưa thể trở thành thành viên của FIFA hay UEFA, và do đó, không thể tham gia các giải đấu chính thức.
Monaco, nổi tiếng với CLB AS Monaco đang thi đấu ở Ligue 1, cũng gặp phải tình cảnh tương tự. Dù có một vị thế quan trọng trong làng thể thao thế giới với giải đua Công thức 1, Monaco lại không có đội tuyển quốc gia tham dự các giải đấu quốc tế do liên đoàn bóng đá của họ không được FIFA hay UEFA công nhận. Đội hình của họ chủ yếu gồm các cầu thủ nghiệp dư, khiến việc cạnh tranh trên trường quốc tế trở nên khó khăn.
Ở khu vực Thái Bình Dương, bốn quốc đảo nhỏ là Micronesia, Palau, Kiribati và Tuvalu cũng đang nỗ lực vươn lên nhưng phải đối mặt với vô vàn khó khăn. Những hạn chế về tài chính và cơ sở vật chất là rào cản lớn nhất đối với sự phát triển của bóng đá tại những quốc đảo này. Micronesia từng phải hứng chịu trận thua kỷ lục 0-114 tại Đại hội Thể thao Thái Bình Dương 2015, trong khi Palau chỉ có duy nhất một sân bóng và liên tục bị đánh giá là một trong những đội tuyển yếu nhất thế giới.
Tuvalu, dù có hệ thống đào tạo bóng đá riêng cho cả nam và nữ, từng là thành viên của CONIFA (Confederation of Independent Football Associations) và có một số cầu thủ thi đấu ở các giải đấu nghiệp dư tại New Zealand và Australia, nhưng vẫn chưa thể đáp ứng đủ điều kiện gia nhập FIFA. Kiribati cũng từng có kế hoạch tham gia CONIFA vào năm 2018 nhưng đã phải rút lui vì lý do tài chính, cho thấy những thách thức to lớn mà các quốc đảo này phải đối mặt.
Nauru, quốc gia nhỏ bé nhất trong số này, từng có ý định mời đội bóng Reading (Anh) đến thi đấu giao hữu để quảng bá hình ảnh và thúc đẩy phát triển bóng đá, nhưng kế hoạch này vẫn chưa thể thực hiện được do nhiều yếu tố khách quan. Sự kiện này một lần nữa minh chứng cho những khó khăn mà các quốc gia nhỏ bé phải đối mặt trong việc phát triển thể thao nói chung và bóng đá nói riêng.
Những khó khăn mà các quốc gia này gặp phải không chỉ nằm ở khía cạnh tài chính và cơ sở vật chất. Việc thiếu kinh nghiệm thi đấu quốc tế, sự thiếu hụt cầu thủ chất lượng cao, và sự thiếu hỗ trợ từ các tổ chức bóng đá quốc tế cũng là những nguyên nhân quan trọng. Mặc dù một số quốc gia đã nỗ lực cải thiện tình hình, như Micronesia phát triển bóng đá futsal, Tuvalu tham gia CONIFA, nhưng chặng đường để gia nhập FIFA vẫn còn rất dài và gian nan.
Câu chuyện của 8 quốc gia này đặt ra nhiều vấn đề cần được quan tâm. Liệu FIFA có nên xem xét lại các tiêu chí thành viên để tạo điều kiện cho những quốc gia có tiềm năng phát triển bóng đá nhưng gặp nhiều khó khăn về mặt điều kiện? Vai trò của các tổ chức bóng đá khu vực và quốc tế trong việc hỗ trợ các quốc gia nhỏ bé phát triển bóng đá cũng cần được nhìn nhận lại.
