Mùa giải La Liga vừa qua đã chứng kiến một hiện tượng thú vị: hai thủ môn, Jan Oblak và Marc-André ter Stegen, lần lượt được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất. Đây là điều hiếm thấy trong lịch sử giải đấu, nơi mà danh hiệu này thường thuộc về những tiền đạo tài năng.
Trong 16 mùa giải gần đây, ngôi sao người Argentina, Lionel Messi, đã 9 lần giành được danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất La Liga, thậm chí cả trong mùa giải 2012 khi Barcelona không vô địch. Cristiano Ronaldo, đối thủ truyền kiếp của Messi, chỉ một lần giành được giải thưởng này vào năm 2014. Điều này cho thấy sự thống trị gần như tuyệt đối của các tiền đạo đến từ Real Madrid, Barcelona và Atletico Madrid. Thống kê cho thấy 87,5% danh hiệu thuộc về các tiền đạo, chỉ 12,5% dành cho thủ môn. Barcelona chiếm đến 68,75% số danh hiệu, Real Madrid 25%, và Atletico Madrid 12,5%.
Sự xuất hiện của Jan Oblak và Marc-André ter Stegen phá vỡ thế độc tôn này. Oblak, người giành giải năm 2021, đã có một mùa giải chói sáng trong khung gỗ Atletico Madrid. Anh chỉ để thủng lưới 26 bàn sau một mùa giải, tỷ lệ 0.72 bàn thua mỗi trận, tỷ lệ cứu thua 74%, và 15 trận giữ sạch lưới (42%). Thành tích ấn tượng này đã giúp anh vượt qua cả Luis Suarez, người cũng có một mùa giải xuất sắc.
Giải thưởng xuất sắc nhất mùa giải vẫn thuộc về các tiền đạo, trừ khi thủ môn hóa siêu nhân
Năm 2023, Marc-André ter Stegen tiếp tục tạo nên bất ngờ khi giành được danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất La Liga trong màu áo Barcelona. Dù Barcelona nổi tiếng với hàng công mạnh mẽ, chức vô địch năm đó lại phụ thuộc nhiều vào một hàng thủ vững chắc, với ter Stegen là nhân tố nổi bật nhất. Chỉ để thủng lưới 18 bàn sau 36 trận (tỷ lệ 0.42 bàn/trận), tỷ lệ cứu thua lên đến 82% (cản phá 84/102 cú sút), và 26 trận giữ sạch lưới (68%), ter Stegen đã chứng minh giá trị phi thường của mình.
Thành công của Oblak và ter Stegen là minh chứng rõ ràng cho sự đóng góp to lớn của thủ môn trong thành công của cả đội. Họ đã chứng minh rằng, trong bóng đá hiện đại, một thủ môn xuất sắc không chỉ là người gác đền mà còn là một vị tướng trên sân cỏ, góp phần quan trọng vào chiến thắng chung. Sự xuất hiện của họ làm lu mờ cả những siêu sao tấn công như Messi, Ronaldo, Benzema hay Griezmann trong các mùa giải trước.
Tuy nhiên, thực tế vẫn cho thấy sự thống trị của các tiền đạo trong việc giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất La Liga. Tại sao các hậu vệ hay tiền vệ hiếm khi được vinh danh? Câu trả lời nằm ở bản chất của môn thể thao này. Các tiền đạo là những người tạo ra sự khác biệt, ghi bàn thắng quyết định, thể hiện kỹ thuật cá nhân xuất sắc. Trong khi đó, phòng ngự thường là một nỗ lực tập thể, khó để tách biệt đóng góp cá nhân.
Hai mùa giải gần đây, Jude Bellingham và Raphinha, hai cầu thủ tấn công của Real Madrid và Barcelona, đã giành được danh hiệu này. Sự lựa chọn này là hoàn toàn hợp lý, dựa trên màn trình diễn xuất sắc của họ. Mùa trước, Kylian Mbappé, dù giành danh hiệu Vua phá lưới (Pichichi), vẫn không thể vượt qua được Raphinha về danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất. Điều này cho thấy sự cạnh tranh khốc liệt ở hàng công La Liga.