Seagame 33
Crystal Palace
Trong kỳ World Cup 2026 do ba quốc gia Bắc Mỹ đồng tổ chức, Washington DC – thủ đô của Hoa Kỳ – lại không góp mặt trong danh sách các thành phố đăng cai trận đấu. Đây là một nghịch lý hiếm gặp trong lịch sử các kỳ World Cup bởi trước đó, thủ đô nước chủ nhà luôn là nơi diễn ra các trận cầu quan trọng. Sự vắng mặt của Washington DC khiến giới hâm mộ và giới chuyên môn đặt câu hỏi về nguyên nhân sâu xa đằng sau quyết định này, nhất là khi thủ đô Mỹ sở hữu lượng người yêu bóng đá đông đảo cùng bề dày truyền thống gắn bó với môn thể thao vua.
Vào một buổi chiều tháng 9 năm 2021, đoàn quan chức FIFA cùng đại diện Liên đoàn Bóng đá Mỹ đã di chuyển từ trung tâm Washington DC đến sân FedEx Field tại Landover, bang Maryland – địa điểm đề xuất tổ chức các trận đấu trong khuôn khổ World Cup 2026. Trên hành trình kéo dài hơn dự tính, không khí trên xe bus trở nên căng thẳng, với nhiều dấu hiệu cho thấy hồ sơ của khu vực thủ đô đang gặp khó khăn nghiêm trọng. Khi đến sân FedEx Field để đánh giá cơ sở vật chất, đoàn đã nhận thấy nhiều hạn chế ở hệ thống phòng VIP, công nghệ hiện đại và tiện ích phục vụ người xem. Những bất cập này khiến khả năng vị trí này trở thành địa điểm đăng cai chính thức gần như không còn.
Lịch sử gần một thế kỷ của World Cup cho thấy hầu hết các kỳ đại hội bóng đá lớn đều có ít nhất một sân thi đấu nằm tại thủ đô quốc gia chủ nhà. Mặc dù từng có hai ngoại lệ là Tây Đức năm 1974 và Nhật Bản năm 2002 khi các sân đấu cách thủ đô chỉ vài cây số, nhưng Washington DC ban đầu vẫn được xem là ứng viên sáng giá cho một hoặc nhiều trận đấu quan trọng, kể cả bán kết. Sau khi Mỹ, Canada và Mexico hợp tác nộp đơn đăng cai chung vào năm 2018, Washington lọt vào danh sách rút gọn 17 thành phố cạnh tranh đăng cai tại nước Mỹ và được lựa chọn làm nơi tổ chức lễ bốc thăm World Cup. Tuy nhiên, bước ngoặt xảy ra khi FIFA cuối cùng chỉ chọn 11 thành phố đăng cai ở Mỹ, trong đó không có tên Washington DC.
Trận giao hữu của Chelsea và Fulham trước thềm mùa giải năm 2023 tại FedEx Field
Nguyên nhân chính dẫn đến sự loại bỏ này được cho là do sân FedEx Field – nay đổi tên thành Northwest Stadium – bị đánh giá thấp nhất trong số các ứng viên. Đây là sân vận động bóng bầu dục xây dựng từ những năm 1990 với nhiều dấu hiệu xuống cấp mà chủ sở hữu thời điểm đó không có ý định đầu tư nâng cấp theo tiêu chuẩn FIFA yêu cầu. Điều này khiến hồ sơ của Washington mất điểm trầm trọng bất chấp lợi thế về dân số và văn hóa bóng đá đa dạng.
Khu vực Washington DC cùng vùng lân cận Maryland và Virginia lý thuyết rất phù hợp để tổ chức World Cup với hơn 6 triệu dân cư bao gồm nhiều cộng đồng nhập cư đam mê bóng đá. Thành phố từng đứng ra tổ chức các sự kiện lớn như World Cup 1994, World Cup nữ các năm 1999 và 2003 đồng thời là nơi hình thành đội bóng DC United từ những ngày đầu tiên của giải Nhà nghề Mỹ (MLS). Thị trường truyền hình tại đây cũng thuộc nhóm hàng đầu về lượng người xem Ngoại hạng Anh và có đầy đủ các đội thể thao chuyên nghiệp đa môn khác. Đặc biệt, Washington mang ý nghĩa biểu tượng lớn khi là trung tâm chính trị của nước Mỹ và thế giới.
Tổng thống Trump và chủ tịch Infantino trong cuộc gặp tại thủ đô Washington
Dù vậy, giám đốc điều hành World Cup của FIFA lúc bấy giờ là Colin Smith từng dành lời khen cho hồ sơ thủ đô trong chuyến thị sát hồi tháng 9/2021 cũng phải thừa nhận một bài toán nan giải: không có sân vận động tiêu chuẩn ngay trong lòng thủ đô. Các lựa chọn khả thi như Audi Field chỉ chứa khoảng 20.000 chỗ ngồi, RFK Stadium đã ngưng hoạt động từ năm 2017 còn FedEx Field lại mang nhiều vấn đề kỹ thuật nghiêm trọng.
Tây Ban Nha đối đầu Thụy Sĩ trên sân RFK tại World Cup 1994
Sân FedEx Field đã bộc lộ nhiều vấn đề nghiêm trọng vào năm 2021 khi liên tiếp gặp sự cố như đường ống nước vỡ làm ngập khu vực khán giả, hệ thống tưới phun nước nhầm vào phòng VIP và lan can sắt gãy gây thương tích cho cổ động viên lẫn cầu thủ NFL nổi tiếng Jalen Hurts. Vị trí sân vận động nằm ở ngoại ô Landover cũng gây khó khăn về giao thông khi tắc nghẽn kéo dài thường xuyên xảy ra. Chủ sở hữu đội Washington Football Team lúc đó, ông Dan Snyder bị chỉ trích vì thiếu quyết tâm tài chính để cải tạo cơ sở vật chất theo yêu cầu FIFA.
Sau nhiều bê bối liên quan đến cách quản lý và áp lực từ NFL cùng dư luận, Dan Snyder đã phải bán đội bóng cũng như sân vận động vào cuối giai đoạn này. Đội bóng đổi tên thành Commanders và bắt đầu lên kế hoạch xây dựng sân mới trị giá hàng tỷ USD ngay trung tâm thành phố với dự kiến hoàn tất vào năm 2030 – quá muộn so với tiến độ chuẩn bị cho World Cup 2026 nên sân mới chưa thể được xét duyệt làm ứng viên.
Sân M&T Bank của Baltimore tổ chức trận giao hữu giữa Liverpool và Tottenham vào năm 2012
Đối mặt với tình hình khó khăn này, Washington đã hợp tác cùng Baltimore vào tháng 4 năm 2022 theo mô hình phân chia vai trò: Washington sẽ phụ trách các hoạt động dành cho người hâm mộ còn toàn bộ các trận đấu sẽ diễn ra tại sân M&T Bank thuộc thành phố Baltimore. Dù về mặt địa lý phương án này khá bất tiện khi phải di chuyển hơn một giờ qua quãng đường xa hơn từ trung tâm Washington tới Landover trước đây, họ vẫn chấp nhận để hy vọng giữ vị trí góp mặt trong kỳ World Cup lần này.
FIFA từng thể hiện mong muốn thủ đô Hoa Kỳ góp mặt bằng cách đề xuất tổ chức lễ hội người hâm mộ quy mô lớn tại Công viên National Mall – biểu tượng công cộng nổi tiếng của Washington DC. Colin Smith nhấn mạnh việc để thủ đô không hiện diện sẽ rất khó tưởng tượng đối với kỳ World Cup tổ chức tại Mỹ lần đầu tiên sau gần ba thập niên. Chủ tịch FIFA Gianni Infantino cũng chống lưng cho ý tưởng này tuy vậy tính đến nay vẫn chưa có kế hoạch cụ thể nào được công bố hay triển khai.
Robert Kraft và Gianni Infantino bước trên sân vận động MetLife vào tháng 9 năm 2021
Trong khi đó Boston lại nổi bật nhờ sự hậu thuẫn mạnh mẽ của ông chủ đội New England Patriots – Robert Kraft – một nhân vật quyền lực ảnh hưởng sâu rộng trong nền thể thao nước Mỹ. Dù sân Gillette nằm khá xa trung tâm nhưng sức nặng chính trị và kinh tế mà Kraft mang lại giúp Boston có lợi thế vượt trội trong mắt ban tổ chức FIFA. Ông từng góp phần cứu MLS khỏi nguy cơ phá sản hồi đầu thế kỷ XXI cũng như đóng vai trò cầu nối giữa giới lãnh đạo bóng đá với Nhà Trắng trong chiến dịch xin đăng cai World Cup chung năm 2018.
Ngày đoàn FIFA thị sát Washington là hôm chủ tịch Gianni Infantino xuất hiện cùng Robert Kraft trên khán đài trận đấu NFL ở New Jersey khiến giới truyền thông chú ý đặc biệt đến Boston. Chín tháng sau đó Boston chính thức có tên trong danh sách các thành phố đăng cai giải đấu lớn nhất hành tinh diễn ra trên đất Mỹ trong khi Washington cùng Baltimore đều bị loại bỏ hoàn toàn khỏi cuộc chơi.
Sự kiện công bố gây sốc với cộng đồng bóng đá thủ đô khi họ đã chuẩn bị sẵn sàng để ăn mừng nhưng cuối cùng phải chứng kiến giấc mơ đăng cai dần phai nhạt.
“Ai cũng nghĩ việc hợp tác giữa Washington và Baltimore sẽ giúp chúng tôi thắng cuộc”, Mark Ein – đồng chủ tịch ban tư vấn World Cup của DC chia sẻ. “Washington có lịch sử bóng đá phong phú, cộng đồng fan hâm mộ lớn mạnh cùng vị thế thủ đô nước Mỹ nhưng tất cả những ưu điểm ấy không đủ để vượt qua thử thách khắt khe.” Nghịch lý lịch sử này khiến lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ dưới thời Mỹ làm chủ nhà giải đấu lớn nhất hành tinh không có bất cứ trận đấu nào diễn ra ngay trên đất thủ đô.
Đó là hậu quả trực tiếp từ việc thiếu sân vận động đạt chuẩn đúng thời điểm cần thiết cùng sức ảnh hưởng ngày càng tăng của quyền lực mềm trong việc lựa chọn địa điểm thi đấu khách quan kể cả yếu tố lịch sử hay văn hoá.
