Crystal Palace
Nếu không muốn lãng phí thế hệ tài năng của Bồ Đào Nha, HLV Roberto Martinez cần tránh đi vào vết xe đổ của Pep Guardiola.
Bồ Đào Nha đã cần đến bàn thắng ở phút 90+2 của cầu thủ ít tên tuổi Conceicao để vượt qua CH Séc, trong một trận đấu mà họ được đánh giá cao hơn hẳn đối phương.
Nhìn sang đội bóng Đông Âu, đội trưởng của họ là Soucek, một cầu thủ tầm trung ở Ngoại hạng Anh. Tiền đạo chủ lực Patrik Schick 2 mùa gần nhất chỉ ghi được vỏn vẹn 10 bàn ở Bundesliga. Ngay cả cái tên ghi bàn duy nhất cho họ, Luka Provod cũng chỉ là một cầu thủ ít tên tuổi đang thi đấu cho Slavia Prague tại giải VĐQG CH Séc.
Trước 1 đối thủ như vậy, phải chăng HLV Roberto Martinez sẽ tung ra sân sơ đồ 4-3-3 đã làm nên tên tuổi của ông và chơi thứ bóng đá tấn công tổng lực? Không. Cựu HLV của Wigan và Swansea gây bất ngờ khi đưa vào sân đội hình có tới… 3 hậu vệ cánh gồm Mendes, Cancelo và Dalot.
Chẳng ai rõ ông sẽ xếp 3 con người này đá ra sao, cho tới khi tiếng còi khai cuộc vang lên và Mendes xuất hiện ở vị trí trung vệ lệch trái, Pepe đứng giữa còn Ruben Dias đứng lệch phải trong hệ thống 3 trung vệ.
Rõ ràng, đây không phải sở trường của hậu vệ 22 tuổi. Anh là 1 hậu vệ cánh với những pha leo biên đã làm nên thương hiệu. Bản thân đội hình của Bồ Đào Nha cũng chẳng thiếu trung vệ thuận chân trái như Goncalo Inacio (người vào thay chính Mendes đầu hiệp 2), hay Antonio Silva lẫn Ruben Dias đều có thể đá trung vệ lệch trái.
Nhưng ông Martinez vẫn bố trí Mendes ở vai trò trái sở trường. Hệ quả là hậu vệ này chỉ chuyền chính xác 84.2% trong 90 lần chuyền bóng của mình, tỷ lệ cao thứ 2… từ dưới lên trong đội hình chính của Selecao, chỉ nhỉnh hơn Rafael Leao.
Chưa hết, ông còn bố trí 2 cầu thủ mạnh kỹ thuật nhưng yếu tranh chấp là Bruno Fernandes và Vitinha ở tuyến giữa. 2 tiền vệ mỏ neo lại không có cơ bắp, khiến Bồ Đào Nha thất thế trước hàng tiền vệ 3 người đầy mạnh mẽ của CH Séc với Sulc, Provod và Soucek.
Trong khi trên băng ghế dự bị, 2 tiền vệ phòng ngự hàng đầu châu Âu hiện tại là Palhinha và Neves ngồi chơi xơi nước cả trận. Để rồi mỗi khi Silva có bóng, anh chỉ biết chuyền ngang và chuyền về, bởi trong đội hình không có 1 vị trí số 10 kết nối, điều Bruno Fernandes giỏi nhất.
Những sự thay đổi ‘dị thường’ này không khỏi khiến người ta liên hệ với Pep Guardiola. HLV người Tây Ban Nha cũng là người chuyên tạo nét bằng những quyết định thay đổi chiến thuật bất ngờ trước khi vào trận, khiến cả đội mình lẫn đội bạn đều ngỡ ngàng. Nhưng người ta vẫn thường nhớ tới thất bại của những thay đổi ấy nhiều hơn.
Điển hình như chung kết Champions League 2021 gặp Chelsea với hàng tiền vệ không có bất cứ tiền vệ trụ đích thực nào. Hay việc xếp Bernado Silva đá hậu vệ trái trước Arsenal cách đây 2 mùa giải.
Bồ Đào Nha là 1 trong những ứng viên hàng đầu cho chức vô địch EURO 2024. Đương nhiên, các đối thủ nghiên cứu rất kỹ về họ. Vì thế, một vài thay đổi đôi khi là cần thiết để khiến cho đối phương bất ngờ. Nhưng điều đó không nên áp dụng một cách bừa bãi. Sự thay đổi chỉ hiệu quả khi nó phù hợp với bộ kỹ năng của từng cầu thủ lẫn điểm mạnh yếu của đối phương.
Yêu cầu một cầu thủ sáng tạo đá phòng ngự, hay một cầu thủ chuyên leo biên phải lùi lại để tổ chức bóng, trong khi những người có sở trường ấy đều phải ngồi ngoài rõ ràng không phải một chiến lược khôn ngoan. Đã đến lúc, Roberto Martinez phải hiểu rằng, ông không ở đây để thử nghiệm lối chơi.
VCK EURO không phải sân chơi để những chiến lược gia nghịch ngợm với sa bàn của mình. Ông là HLV của Selecao để giành danh hiệu lẫn tình cảm của NHM.
