Trong gần một năm trở lại đây, tại khu vực yên tĩnh trong trung tâm huấn luyện Hohenbuschei của Borussia Dortmund, sự xuất hiện của một chiếc xe tải di động màu trắng đã thu hút sự chú ý đặc biệt. Chiếc xe này nằm giữa những sân tập bóng đá được chăm sóc kỹ lưỡng và các tòa nhà cổ điển bằng gạch đỏ đặc trưng của vùng Ruhr, tạo nên hình ảnh tương phản như một thiết bị khoa học tiên tiến đổ bộ vào môi trường thể thao truyền thống. Thực chất, đây là một phòng thí nghiệm di động hiện đại hàng đầu châu Âu, nơi các chuyên gia đang âm thầm thực hiện bước tiến lớn trong lĩnh vực y học thể thao thông qua phương pháp phân tích nước bọt.

Phòng thí nghiệm di động độc lạ ở khuôn viên sân tập Dortmund
Biolyz, doanh nghiệp khởi nghiệp tiên phong đến từ Áo, là chủ sở hữu của phòng thí nghiệm này. Việc họ chọn hợp tác cùng Dortmund không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của quá trình phát triển dựa trên sự đam mê khoa học và chiến lược táo bạo. Người đứng sau sáng kiến này là Marlon Millard – nhà hóa dược 34 tuổi, người từng không có hứng thú với bóng đá nhưng lại góp phần khai phá một giải pháp y tế mới đầy tiềm năng cho môn thể thao vua.

Marlon Millard, người đứng sau công nghệ phân tích nước bọt
Millard mang đến góc nhìn khác biệt khi tiếp cận thể thao chuyên nghiệp dưới lăng kính hoàn toàn khoa học, không bị ràng buộc bởi những chuẩn mực truyền thống. Trong thời gian đại dịch Covid-19 gây ảnh hưởng toàn cầu, anh nhận ra cơ hội đổi mới cách thức theo dõi sức khỏe vận động viên bằng phương pháp xét nghiệm nước bọt – một kỹ thuật từng được sử dụng nhiều trong nghiên cứu nội tiết học trên động vật. Điều này dẫn đến phát kiến sử dụng công nghệ khối phổ để phân tích mẫu nước bọt nhằm cung cấp dữ liệu sinh học toàn diện và nhanh chóng.
Công nghệ của Biolyz có khả năng đo lường chính xác tới 125 chỉ số sinh học khác nhau như các chất chuyển hóa, lipid và protein chỉ trong vài phút, làm thay đổi hoàn toàn cách kiểm tra sức khỏe cầu thủ vốn phụ thuộc vào xét nghiệm máu truyền thống phức tạp và hạn chế. Giáo sư Philipp Zimmer từ Đại học Kỹ thuật Dortmund chia sẻ rằng hệ thống lấy mẫu không xâm lấn hàng ngày kết hợp phân tích chi tiết giúp tạo ra hồ sơ sinh học riêng biệt cho từng vận động viên, từ đó hỗ trợ ban huấn luyện quản lý tốt hơn tình trạng sức khỏe và hiệu suất thi đấu.

Thí nghiệm được cá nhân hóa cho từng cầu thủ
Hệ thống này vượt xa việc so sánh chỉ số với mức trung bình chung nhờ khả năng tạo dấu vân tay sinh học cá nhân, dựa trên dữ liệu riêng về lịch sử chấn thương, lịch sử dùng thuốc và quãng đường di chuyển của mỗi cầu thủ. Nhờ đó, huấn luyện viên có thể phát hiện sớm các dấu hiệu căng thẳng sinh lý và tâm lý, viêm nhiễm hay mệt mỏi mà mắt thường khó nhận biết.
Việc đưa sáng kiến từ mô hình nghiên cứu vào môi trường thi đấu thực tế gặp nhiều thử thách. Sau khi giành giải thưởng Kế hoạch Kinh doanh i2b tại Áo năm 2020 và bước đầu thử nghiệm thành công cùng CLB Austria Wien, Biolyz hướng đến Borussia Dortmund như một đối tác chiến lược để khẳng định uy tín. Với sự hỗ trợ tài chính từ nhà đầu tư thiên thần, dự án được triển khai trên năm đội bóng của Dortmund bao gồm đội chính, đội nữ trẻ và các đội trẻ.
Đây là bước đi mang tính chiến lược với rủi ro thấp nhưng tiềm năng cao đối với CLB. Sự phối hợp ăn ý giữa phòng thí nghiệm di động và nghiên cứu học thuật từ Đại học đã giúp đem lại hiệu quả rõ ràng trong việc theo dõi sức khỏe cầu thủ qua việc tự lấy mẫu nước bọt ba lần mỗi ngày trong suốt đợt tập huấn mùa hè tại Thụy Sĩ mà không gây phiền toái cho các vận động viên.
Sau vài tháng thu thập dữ liệu liên tục, những báo cáo chi tiết lần đầu tiên được cung cấp giúp ban huấn luyện giải đáp nhiều câu hỏi quan trọng về trạng thái cầu thủ như rối loạn giấc ngủ trước trận đấu hay mức độ hydrat hóa chưa đủ chuẩn. Đây cũng là công cụ đánh giá chính xác tình trạng căng thẳng thể chất dù ngoại hình cầu thủ vẫn ổn định.

Công nghệ đã giúp Liverpool đột phá ở mùa giải 2024/2025
Nhờ áp dụng công nghệ tiên tiến này, Dortmund đã cải thiện mạnh mẽ vị trí trên bảng xếp hạng Bundesliga từ thứ 11 lên thứ 4 và giành vé dự Champions League. Tiến sĩ Markus Braun – bác sĩ đội bóng đánh giá cao vai trò của Biolyz trong việc mang lại cái nhìn sâu sắc về sức khỏe cầu thủ trong giai đoạn căng thẳng cao độ của mùa giải. Thành công này khiến CLB ký hợp đồng dài hạn với công ty vào mùa hè 2025. Giám đốc thể thao Sebastian Kehl cũng xác nhận rằng sáng kiến này đã đóng góp đáng kể vào việc giảm thiểu chấn thương và nâng cao khả năng quản lý nguồn lực con người một cách bền vững.
Câu chuyện thành công tạo nên tiếng vang lớn giúp Biolyz mở rộng hợp tác với nhiều đội bóng Bundesliga khác và đặt kế hoạch phát triển sang Ngoại hạng Anh đầu năm 2026. Không chỉ là thành tựu về mặt kinh doanh hay thể thao, đây còn là bước ngoặt mở ra cơ hội phổ cập các xét nghiệm sinh học tiên tiến nhằm nâng cao sức khoẻ cộng đồng trên quy mô rộng hơn.
Marlon Millard đã hoàn toàn bị cuốn hút bởi bầu không khí sôi động tại Signal Iduna Park và nhận ra rằng công nghệ mà anh cùng nhóm phát triển không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe các cầu thủ mà còn góp phần mang lại niềm vui trọn vẹn cho hàng triệu người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới. Câu chuyện Biolyz tại Dortmund minh chứng mạnh mẽ vai trò không thể thiếu của khoa học và đổi mới kỹ thuật trong kỷ nguyên bóng đá hiện đại.