Crystal Palace
Liệu việc chi tiêu hàng trăm triệu bảng có thực sự đảm bảo cho các câu lạc bộ bóng đá giành được những danh hiệu cao quý? Đây luôn là câu hỏi nóng hổi trong giới thể thao, đặc biệt khi các đội bóng ngày càng đầu tư mạnh mẽ vào chuyển nhượng và tiền lương. Tuy nhiên, một bức tranh phức tạp hơn đang dần hiện rõ qua các phân tích mới nhất, cho thấy rằng sự kiên nhẫn cùng chiến lược tài chính thông minh mới là yếu tố quyết định lâu dài chứ không chỉ đơn thuần là con số trên hợp đồng.
Trong nhiều thập kỷ, quan điểm phổ biến cho rằng lượng tiền chi trả cho tiền lương cầu thủ phản ánh trực tiếp sức mạnh và thành công của đội bóng trên bảng xếp hạng. Điều này được củng cố bởi nghiên cứu nổi tiếng trong cuốn sách “Tại sao nước Anh thất bại” của Simon Kuper và Stefan Szymanski xuất bản năm 2009. Họ đã phân tích dữ liệu ba thập kỷ và nhận thấy mối tương quan cực kỳ lớn, lên đến 92%, giữa quỹ lương và vị trí bảng xếp hạng. Nói cách khác, CLB trả lương cao thường xuyên đứng ở nhóm dẫn đầu giải đấu. Tuy vậy, khi xét đến chi tiêu chuyển nhượng trong từng mùa giải, mối liên hệ lại khá thấp, chỉ khoảng 16%, bởi đây thường là khoản đầu tư hướng đến hiệu suất dài hạn thay vì kết quả ngay tức thì.
Chelsea với chính sách đầu tư vào cầu thủ trẻ
Một ví dụ điển hình như Chelsea khi chi ra hàng chục triệu bảng cho những tài năng trẻ mà chưa sử dụng ngay lập tức. Đây là chiến lược đầu tư dài hạn nhằm xây dựng đội hình có tiềm năng phát triển lớn sau này, thay vì chỉ đặt mục tiêu mang về thành tích tức thì.
Vậy chi tiền mua cầu thủ có phải là yếu tố vô nghĩa? Các nghiên cứu gần đây từ công ty thể thao Twenty First Group do Aurel Nazmiu thực hiện đã cung cấp một cái nhìn tổng quát hơn khi phân tích dữ liệu qua nhiều mùa giải tại Ngoại hạng Anh. Mức tương quan giữa chi tiêu chuyển nhượng và thành tích trong một mùa giải hiện ở mức trung bình khoảng 46%. Tuy nhiên, khi xét trung bình cả ba mùa giải liên tiếp, con số này tăng lên 61% và vươn đến 66% nếu kéo dài thời gian theo dõi lên bốn năm. Điều đó chứng tỏ sự kiên nhẫn trong chiến lược chuyển nhượng sẽ đem lại hiệu quả rõ ràng hơn về lâu dài so với việc kỳ vọng thành công ngay lập tức.
Các câu lạc bộ ở Ngoại hạng Anh cũng ưu tiên đầu tư vào những cầu thủ trẻ nhất trong số các giải đấu hàng đầu châu Âu với độ tuổi trung bình chỉ 23,8 tuổi. Việc này đòi hỏi thời gian để những ngôi sao trẻ thích nghi và phát huy hết tiềm năng, qua đó cũng lý giải tại sao ảnh hưởng của chi tiêu chuyển nhượng không thể đo lường chính xác chỉ qua một vài tháng hoặc một mùa giải ngắn ngủi.
Tiền lương vẫn cho thấy mức độ liên quan cao với thành tích trên sân cỏ
Trong khi đó, tiền lương vẫn giữ vai trò làm thước đo tin cậy nhất để đánh giá sức mạnh đội bóng bởi tính ổn định và khả năng duy trì lực lượng chất lượng trong nhiều mùa giải.
So sánh giữa các giải đấu hàng đầu châu Âu cũng hé mở thêm nhiều điều thú vị. La Liga được ghi nhận là nơi mà chi tiêu chuyển nhượng mang lại kết quả nhanh nhất với mối tương quan lên tới 71% chỉ sau một mùa giải duy nhất. Thế nhưng con số này bị ảnh hưởng rất lớn bởi ba ông lớn Atletico Madrid, Barcelona và Real Madrid – những đội bóng đã chi ra tổng cộng nhiều hơn phần còn lại của giải cộng lại suốt 15 năm qua. Khi loại bỏ nhóm đại gia này ra khỏi khảo sát, hiệu quả của việc chi tiêu lớn đối với thành tích của các đội bóng khác tại Tây Ban Nha trở nên rất yếu, cho thấy việc vung tiền không phải lúc nào cũng đổi lấy sự thăng tiến trên bảng xếp hạng.
Brentford là CLB chi tiêu thông minh nhất dựa vào những con số
Trên phương diện cá biệt, Brentford nổi lên như biểu tượng của sự quản lý tài chính khôn ngoan tại Ngoại hạng Anh. Trong vòng bốn mùa vừa qua, họ đạt được tỷ lệ điểm số trên mỗi bảng phí chuyển nhượng tốt nhất toàn giải với mức trung bình chỉ cần khoảng 1,09 triệu bảng để giành một điểm số – con số khiến nhiều đại gia phải dè chừng.
Ngược lại, những “gã khổng lồ” như Chelsea và Manchester United lại cho thấy mặt trái của việc chi tiêu quá mức thiếu hiệu quả. Kể từ năm 2022 trở lại đây, Chelsea phải bỏ ra tới khoảng 5 triệu bảng cho mỗi điểm số giành được còn Man United cũng phải trả gần 3 triệu bảng dù thành tích thi đấu khá thất vọng so với kỳ vọng đặt ra.
Chelsea phải bỏ ra nhiều tiền nhất cho mỗi điểm số giành được
Chelsea phải bỏ ra nhiều tiền nhất cho mỗi điểm số giành được
Tổng thể, tiền lương vẫn là chỉ số kinh tế phản ánh tốt nhất trình độ và khả năng cạnh tranh của các đội bóng. Trong khi đó, chi tiêu dành cho chuyển nhượng tuy ít có ảnh hưởng tức thời nhưng lại bắt đầu phát huy tác dụng rõ nét khi xét trên phạm vi vài năm liên tục – nhất là tại Ngoại hạng Anh. Vì vậy nếu một bản hợp đồng bom tấn mùa hè chưa phát huy ngay khả năng trước Giáng sinh thì cũng đừng vội tuyệt vọng. Kiên nhẫn chính là chìa khóa để cả cầu thủ và câu lạc bộ khai thác tối đa giá trị từ các khoản đầu tư khổng lồ này.
