World Cup 1966 đánh dấu một bước ngoặt lịch sử cho bóng đá Anh khi đội tuyển chủ nhà lần đầu tiên giành chức vô địch thế giới. Trước giải đấu này, nước Anh vốn nổi danh là cái nôi của bóng đá nhưng thành tích ở sân chơi World Cup vẫn còn nhiều hạn chế với những lần dừng chân sớm và sự vắng mặt ở ba kỳ giải đầu tiên. Tuy nhiên, mùa hè năm 1966 đã chứng kiến sự tỏa sáng rực rỡ của đội tuyển Anh dưới sự dẫn dắt chiến thuật độc đáo của Alf Ramsey cùng với ngôi sao tiền vệ Bobby Charlton – người được xem là linh hồn của đội bóng. Chức vô địch không chỉ là niềm tự hào dân tộc mà còn là dấu ấn của một cuộc cách mạng chiến thuật táo bạo và trận chung kết hấp dẫn khó quên.
Alf Ramsey khi tiếp quản đội tuyển Anh vào năm 1962 đã đặt ra mục tiêu vô địch World Cup, một tuyên bố đầy tham vọng thời điểm ấy. Ông không chỉ là một huấn luyện viên có thành tích xuất sắc với CLB Ipswich Town, mà còn là người đầu tiên được trao toàn quyền quyết định từ lựa chọn cầu thủ đến xây dựng chiến thuật, chấm dứt triều đại của ban tuyển chọn truyền thống. Ramsey đã tạo nên cuộc cách mạng bằng việc loại bỏ hoàn toàn các cầu thủ chạy cánh, vốn từng được xem trọng tại Anh, để phát triển đội hình dựa trên hàng tiền vệ kim cương cơ động. Sự sáng tạo này đặt nền móng cho thành công vang dội sau đó.
Đội hình mang biệt danh “Những kỳ quan không cánh của Ramsey” bao gồm Nobby Stiles ở vị trí phòng ngự trụ đáy, những con thoi năng nổ Alan Ball và Martin Peters hai bên, cùng vị trí đỉnh kim cương – trung tâm điều phối lối chơi đầy sáng tạo và nhạy bén. Chiến thuật này giúp đội tuyển Anh vừa chắc chắn phòng ngự vừa linh hoạt trong tấn công, mở ra hướng đi mới cho nền bóng đá nước nhà.

Alf Ramsey đã thay đổi hoàn toàn đội tuyển Anh
Giữa mùa hè rực rỡ năm 1966, không thể không nhắc tới Bobby Charlton – biểu tượng và nguồn cảm hứng bất tận của đội tuyển Anh. Sau khi sống sót khỏi thảm họa máy bay Munich năm 1958, Charlton vươn lên trở thành một trong những tiền vệ tấn công xuất sắc nhất lịch sử với kỹ năng vượt trội và cú sút uy lực hiếm có. Trong giải đấu trên sân nhà, anh liên tục ghi điểm bằng những pha bóng đỉnh cao, đặc biệt là bàn thắng ngoạn mục từ khoảng cách xa vào lưới Mexico và cú đúp trong trận bán kết trước Bồ Đào Nha, làm lu mờ cả ngôi sao Eusebio huyền thoại.
Ảnh hưởng to lớn của Bobby Charlton khiến đối phương phải dành những biện pháp đặc biệt như việc HLV Tây Đức Helmut Schön bố trí Franz Beckenbauer kèm sát anh trong trận chung kết. Mặc dù Beckenbauer hoàn thành nhiệm vụ kèm người xuất sắc, nhưng điều đó cũng ảnh hưởng đáng kể đến sức mạnh tấn công của đội bóng Đức trong thời khắc quyết định.

Bàn thắng đẹp nhất giải đấu của Bobby Charlton vào lưới Mexico
Đội tuyển Anh bắt đầu hành trình tại World Cup 1966 với phong độ ổn định và phòng ngự chắc chắn khi giữ sạch lưới bốn trận liên tiếp. Quyết định gây tranh cãi nhất của HLV Alf Ramsey chính là việc giữ lại Geoff Hurst thay vì gọi lại chân sút chủ lực Jimmy Greaves sau chấn thương ở vòng tứ kết. Sự lựa chọn này cuối cùng được chứng minh là đúng đắn khi Hurst trở thành người hùng với các bàn thắng quan trọng đưa đội chủ nhà tiến vào trận chung kết.
Trận chung kết trên sân Wembley giữa nước Anh và Tây Đức trở thành một trong những cuộc so tài kịch tính nhất lịch sử World Cup. Dù bị dẫn trước, đội tuyển Anh kiên cường gỡ hòa rồi vượt lên nhờ các pha lập công của Geoff Hurst và Martin Peters. Tuy nhiên, Wolfgang Weber bên phía Tây Đức đã quân bình tỷ số ở phút cuối, đưa trận đấu vào hiệp phụ căng thẳng với hàng triệu khán giả hồi hộp theo dõi.
Hai khoảnh khắc mang tính biểu tượng gắn liền với trận chung kết gồm bàn thắng gây tranh cãi của Geoff Hurst khi bóng dội xà ngang rồi bật xuống vạch vôi rồi nảy ra ngoài nhưng vẫn được trọng tài chính công nhận sau sự tư vấn từ trợ lý Tofiq Bahramov. Đây được xem là “bàn thắng ma” nổi tiếng nhất lịch sử giải đấu. Tiếp đó là cú hat-trick lịch sử của Hurst khép lại trận đấu với cảnh người hâm mộ tràn xuống sân ăn mừng cuồng nhiệt khiến bình luận viên BBC Kenneth Wolstenholme có câu nói bất hủ: “Một số người đã ở trên sân! Họ nghĩ rằng mọi chuyện đã kết thúc… Bây giờ thì đúng là như vậy!”

Bàn thắng tranh cãi của Geoff Hurst
Chức vô địch World Cup 1966 vẫn luôn là di sản quý giá nhất và duy nhất đến nay mà đội tuyển Anh sở hữu trên đấu trường quốc tế. Dù đôi lúc bị chỉ trích vì lối chơi thiên về thể lực và kỷ luật hơn kỹ thuật hoa mỹ, thành tích ấy phản ánh sự quyết đoán và hiệu quả từ triết lý huấn luyện của Alf Ramsey cùng bản lĩnh kiên cường của các cầu thủ như Bobby Charlton và đội trưởng Bobby Moore. Hình ảnh Moore nâng cao chiếc cúp Jules Rimet trở thành biểu tượng bất tử cho niềm tự hào bóng đá nước Anh.
Dù trải qua nhiều thăng trầm suốt hơn nửa thế kỷ qua, mùa hè năm 1966 vẫn được xem như thời điểm vàng son đưa nước Anh lên đỉnh cao thế giới bóng đá – nơi mà Bobby Charlton cùng đồng đội đã viết nên câu chuyện huyền thoại mãi mãi khắc sâu trong lịch sử giải đấu danh giá nhất hành tinh.

Danh hiệu duy nhất World Cup của đội tuyển Anh