Manchester United đã trải qua hơn một năm dưới sự dẫn dắt của HLV Ruben Amorim, nhưng liệu đội bóng này có thật sự tiến bộ hay chỉ đang tạo ra một lớp vỏ bọc tạm thời? Từ vị trí thứ 14 khi Ten Hag bị sa thải, đến việc kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 15 dưới sự dẫn dắt của Amorim, quãng đường mà MU đi không hẳn là một bước tiến rõ rệt. Những con số điểm trung bình mỗi trận và hiệu số bàn thắng-thua đều cho thấy sự suy giảm so với giai đoạn trước đó. Dù vậy, trong khoảng thời gian nhất định, đội bóng từng có những chuỗi trận bất bại đầy hứa hẹn trước khi lại sụp đổ tại Old Trafford dù được chơi hơn người. Đến nay, sau 12 vòng đấu mùa giải mới, MU đang đứng thứ 10 – một vị trí chưa đáp ứng được kỳ vọng của người hâm mộ cũng như giới chuyên môn.
Amorim duy trì triết lý chiến thuật gắn liền với sơ đồ ba hậu vệ xuyên suốt 39 trận đã qua tại MU. Đây là một điểm nhấn đặc trưng trong cách tiếp cận trận đấu của ông, khi ông kiên quyết không thay đổi phương thức vận hành ngay cả khi đội bóng gặp khó khăn. Sự giữ vững phong cách này đồng nghĩa với việc tất cả các cầu thủ phải thích nghi và phát triển theo lối đá phòng ngự chắc chắn kết hợp với tấn công sắc nét. Tuy nhiên, vấn đề lớn mà đội gặp phải là tốc độ triển khai bóng còn rất chậm và thiếu hiệu quả trong việc tạo đột biến. Thống kê cho thấy tốc độ di chuyển bóng lên phần sân đối phương trung bình chỉ đạt 0,98 mét mỗi giây, gần như chậm nhất giải Ngoại hạng Anh, trong khi khả năng kiểm soát bóng cũng chưa được cải thiện rõ rệt.

Amorim có niềm tin với sơ đồ 3 trung vệ.
Dù khởi đầu mùa trước khá chậm chạp và thiếu sức sống, sang mùa giải hiện tại MU đã thể hiện sự cải thiện về nhịp độ tấn công đáng kể. Các con số thống kê minh chứng cho điều này khi đội bóng tăng tốc độ triển khai lên phần sân đối phương mà vẫn duy trì mức kiểm soát bóng tương tự. Điều này đồng nghĩa với việc lối chơi của MU ngày càng trở nên linh hoạt và chủ động hơn so với mùa trước, góp phần giúp họ kiếm thêm khoảng nửa điểm mỗi trận và cải thiện hiệu số bàn thắng-thua lên mức tích cực hơn nhiều nếu duy trì suốt cả mùa.

Nhịp độ tấn công được cải thiện ở mùa này.
Chỉ số hiệu suất tổng hợp dựa trên thống kê bàn thắng kỳ vọng (xG) cùng thực tế cho thấy một bức tranh sáng sủa hơn nhiều dưới thời Amorim. Hiệu số bàn thắng điều chỉnh đã từ âm -0,16 vào năm ngoái tiến lên thành +0,20 hiện nay, đưa MU vào nhóm đứng thứ 7 toàn giải đấu. Lối chơi có phần cởi mở hơn giúp hàng công ghi bàn hiệu quả hơn rõ rệt với mức tăng từ 1,29 lên 1,67 bàn mỗi trận. Song song đó, hàng thủ chỉ suy giảm nhẹ về mặt số bàn thua điều chỉnh tạo nên sự cân bằng cần thiết để đội tuyển có kết quả khả quan hơn.

Thứ hạng của MU trong kỷ nguyên Ngoại hạng Anh.
Một nguyên nhân chính giúp làm nên sự khởi sắc nơi hàng công là việc sở hữu những tiền đạo chất lượng như Bryan Mbeumo cùng Matheus Cunha và Benjamin Sesko – những nhân tố đóng góp quan trọng dù đôi khi chịu ảnh hưởng bởi chấn thương. Bên cạnh đó, chiến thuật sử dụng nhiều đường chuyền dài trong phát bóng từ thủ môn tăng đáng kể so với mùa trước cũng mang đến khả năng phá vỡ hàng phòng ngự đối phương nhanh chóng và đa dạng hơn. Những thay đổi này đánh dấu bước chuyển mình nhằm tối ưu hóa lợi thế từ các cầu thủ hiện có để phát triển lối chơi theo hướng trực diện.
Tuy vậy sự tiến bộ hiện tại không hoàn toàn không có mặt trái khi yếu tố may mắn đóng vai trò lớn trong các kết quả thu về gần đây. Các tình huống thi đấu hơn người liên tục xuất hiện trong những trận quan trọng như gặp Chelsea hay Everton giúp đội tận dụng tốt cơ hội để ghi điểm. Ngoài ra, việc hưởng lợi từ phạt đền cũng góp phần làm số liệu hiệu suất điều chỉnh đội bóng trở nên khả quan hơn nhiều so với thực tế sâu xa dưới góc nhìn tổng quát chống lại các tuyến phòng ngự đối phương.
Khi loại bỏ các yếu tố thuận lợi ấy thì thực trạng phong độ của MU gần như không khác biệt đáng kể so với lúc Ten Hag còn tại vị và bị sa thải. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về tính bền vững trong tiến bộ của đội bóng dưới thời Amorim. Vị chiến lược gia người Bồ Đào Nha rất cứng rắn trong triết lý chiến thuật cá nhân và đòi hỏi bộ khung cầu thủ phải phù hợp tuyệt đối với sơ đồ ba trung vệ cùng các tiền vệ tấn công bó sát trung lộ – một thử thách lớn nếu lực lượng không đồng đều hay có sự thay đổi lớn về nhân sự.
Hơn nữa, tuổi trung bình của đội hình hiện tại đã tăng lên mức cao hơn rất nhiều so với trước đó làm dấy lên lo ngại về khả năng duy trì sức mạnh lâu dài trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của giải Ngoại hạng Anh. Các trụ cột như Casemiro và Bruno Fernandes đều đã vượt mốc 30 tuổi; trong khi đó các chân sút đang ở giai đoạn đỉnh cao sự nghiệp cũng không thể kéo dài mãi phong độ phong độ cao. Kết quả là dù đang chuyển mình khỏi trạng thái hỗn loạn nghiêm trọng trước kia nhưng Manchester United vẫn chỉ đang đứng ở khoảng giữa bảng xếp hạng – một vị trí còn khá xa mục tiêu vô địch hay Champions League.
Dù sao đi nữa thì Ruben Amorim cũng phải được ghi nhận vì đã giúp MU thoát khỏi tình cảnh khủng hoảng kéo dài nhưng chưa thể đưa họ trở thành đội bóng vượt trội trên mọi phương diện như kỳ vọng ban đầu. Manchester United thời điểm hiện tại không còn tệ nhưng cũng chưa đủ tốt để tạo ra sức mạnh thật sự khác biệt so với phần còn lại. Những gì HLV người Bồ Đào Nha làm được là biến CLB trở thành một tập thể ổn định ở mức trung bình – một nền tảng có thể tiếp tục phát triển nếu được bổ sung đúng cách trong tương lai.