Lễ bốc thăm chia bảng cho World Cup 2026 đã hoàn tất cùng với lịch thi đấu được công bố, tuy nhiên nhiều câu hỏi cốt lõi vẫn còn bỏ ngỏ xoay quanh cách thức tổ chức của giải đấu quy mô nhất hành tinh này. Được đồng đăng cai bởi ba quốc gia lần đầu tiên và mở rộng số đội tham dự lên tới 48, World Cup 2026 hứa hẹn sẽ tạo ra nhiều thách thức về mặt thể lực và hậu cần. Bên cạnh áp lực thi đấu dày đặc khi các đội lọt vào bán kết phải chiến đấu tới 8 trận, yếu tố khí hậu nóng bức tại Mỹ, Mexico và Canada đang trở thành mối quan ngại lớn, không chỉ với cầu thủ mà còn với khán giả và đội ngũ tổ chức. Sức khỏe và an toàn trong điều kiện nhiệt độ cao cần được ưu tiên hàng đầu để bảo đảm chất lượng chuyên môn cũng như trải nghiệm người xem.
Trước thềm World Cup 2026, những cảnh báo về ảnh hưởng của thời tiết cực đoan từng được minh chứng rõ nét tại FIFA Club World Cup mùa hè vừa qua trên đất Mỹ, khi tiền vệ Enzo Fernandez của Chelsea phải nằm sân giữa trận vì cảm thấy chóng mặt do nhiệt độ khắc nghiệt. Ngôi sao người Argentina nhấn mạnh rằng điều kiện thi đấu dưới cái nóng gay gắt không chỉ đe dọa sức khỏe cầu thủ mà còn làm giảm tốc độ và sự hấp dẫn của trận đấu. Các trận đấu ở những địa điểm dễ xảy ra nắng nóng như Miami hay Monterrey có khả năng sẽ phải diễn ra vào khung giờ muộn hơn để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến mọi phía.
Tuy nhiên, nhìn lại lịch sử World Cup cho thấy nhiều kỳ giải diễn ra trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt vẫn ghi dấu ấn mạnh mẽ và được đánh giá cao về chất lượng bóng đá. Mexico từng hai lần đăng cai các kỳ World Cup năm 1970 và 1986 – những giải đấu nổi tiếng với sức nóng dữ dội lẫn độ cao đáng kể – lại trở thành biểu tượng của bóng đá đỉnh cao. Năm 1970 ghi dấu ấn với Pele cùng đội tuyển Brazil huyền thoại, còn năm 1986 là thời đại của Diego Maradona và chiến thắng vang dội của Argentina.
Ngay cả World Cup 1994 diễn ra tại Mỹ, một giải đấu không hẳn được xem là kinh điển nhưng cũng không thiếu những khoảnh khắc thăng hoa dù nhiệt độ cao gây nhiều khó khăn cho cầu thủ. Từ đó có thể thấy rằng áp lực về khí hậu không phải là điều mới mẻ đối với môn thể thao vua, mặc dù bối cảnh hiện nay có phần khác biệt với các cường độ thi đấu ngày càng nhanh hơn cùng xu hướng nắng nóng toàn cầu gia tăng.
Kỳ World Cup 1970 tại Mexico từng gây ra nhiều lo ngại bởi nhiệt độ và độ cao khiến việc thi đấu trở nên khó khăn, đặc biệt khi ban tổ chức quyết định tổ chức trận chung kết vào buổi trưa nhằm phục vụ khán giả châu Âu. Nhà báo Brian Glanville từng mô tả nỗ lực thi đấu trong điều kiện đó là hết sức nguy hiểm và lố bịch. Tuy nhiên, lần đầu tiên trong lịch sử World Cup cũng xuất hiện quyền thay người nhằm giảm tải thể lực cho cầu thủ. Kết quả bất ngờ là một giải đấu đẹp mắt, sáng tạo và đầy cuốn hút dù điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt đến mức nào đi nữa.
Điều thú vị nữa là phong cách chơi bóng đã thay đổi theo khí hậu và môi trường thi đấu. Trong khi Anh vô địch năm 1966 bằng lối chơi dựa nhiều vào thể lực thì ở Mexico năm 1970, các đội kỹ thuật hơn lại có lợi thế khi đối thủ khó lòng duy trì sức mạnh cơ bắp dưới cái nóng oi bức. Điều này tạo nên một nghịch lý rằng thời tiết khắc nghiệt đôi khi lại giúp nâng tầm chất lượng chuyên môn bằng cách làm giảm sức ép vật lý để mở đường cho kỹ thuật và nghệ thuật bóng đá phát huy tối đa.
World Cup 1986 cũng là minh chứng rõ nét cho điều này khi Argentina dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Carlos Bilardo gặp rất nhiều khó khăn trong việc tập luyện do khí hậu ngột ngạt tại Mexico. Dù vậy, họ vẫn trình diễn bóng đá tuyệt vời nhờ tài năng thiên bẩm của Maradona cùng tinh thần chiến đấu kiên cường. Những trận đấu vòng loại trực tiếp lúc bấy giờ đều giữ được chất lượng chuyên môn rất cao dù phải thi đấu trong điều kiện thiếu thuận lợi.
Một nghiên cứu nổi bật từng được thực hiện bởi hai nhà báo ESPN đã phân tích dữ liệu thời tiết từ toàn bộ 954 trận đấu trong lịch sử World Cup để tìm kiếm mối liên hệ giữa khí hậu và chất lượng giải đấu. Kết quả cho thấy kỳ World Cup được xếp hạng hay nhất chính là giải năm 1982 tại Tây Ban Nha – nơi có nhiệt độ trung bình cao hơn so với nhiều kỳ giải khác. Ngược lại, giải đầu tiên tổ chức tại Uruguay năm 1930 – mùa đông lạnh giá – lại đứng cuối bảng xếp hạng về chất lượng chuyên môn.

Giải đấu World Cup 1994 dù nóng bức, vẫn được giới chuyên môn đánh giá cao
Đáng lưu ý rằng sáu kỳ World Cup được xem là hấp dẫn nhất đều diễn ra ở những vùng có nhiệt độ mùa hè vượt mức trung bình bao gồm các giải như Tây Ban Nha (1982), Mexico (1970 & 1986), Đức (2006), Pháp (1998) và Mỹ (1994). Trong đó ba quốc gia đồng đăng cai World Cup 2026 nằm trong số này mang đến kỳ vọng giải đấu tới sẽ tiếp tục nối dài truyền thống bóng đá đẹp dưới nền khí hậu nóng.
Dĩ nhiên không thể phủ nhận rằng bóng đá hiện đại đòi hỏi vận tốc và cường độ cao hơn rất nhiều so với quá khứ – từ pressing liên tục đến phối hợp nhanh nhẹn trên sân cỏ đều yêu cầu nguồn năng lượng dồi dào. Việc thi đấu trong thời tiết nóng khiến các cầu thủ khó duy trì nhịp độ đó lâu dài, nhưng điều này cũng mở ra cơ hội cho một phong cách chơi bóng ít chạy chỗ hơn mà chú trọng kỹ thuật điêu luyện và sáng tạo cá nhân nhiều hơn.
Không phải tự nhiên mà lịch sử World Cup gợi lên một quy luật thú vị: khí hậu càng nóng bỏng, sân chơi bóng đá càng thăng hoa về mặt nghệ thuật và cảm xúc. Dù có thể gặp thử thách về thể trạng hay công tác tổ chức do quy mô lớn chưa từng có sắp tới đây, người hâm mộ vẫn hoàn toàn có quyền hy vọng vào một kỳ World Cup kịch tính và đáng nhớ ở mùa hè năm 2026.