Pep Guardiola, nhà cầm quân danh tiếng với triết lý bóng đá xây dựng từ tuyến dưới, mới đây đã khiến giới chuyên môn bất ngờ khi phá vỡ nguyên tắc của mình để chiêu mộ thủ môn Gianluigi Donnarumma.
Trước đây, ông luôn yêu cầu các thủ môn phải có kỹ năng chơi chân xuất sắc, từ thời còn dẫn dắt Barcelona với Victor Valdes, qua Bayern Munich cùng Manuel Neuer cho đến khi tới Manchester City và quyết định tin tưởng vào Ederson – người được xem như mẫu thủ môn hiện đại toàn diện. Tuy nhiên, lựa chọn Donnarumma – một thủ thành nổi bật với khả năng cản phá hơn là xử lý bóng bằng chân – được xem là bước đi mang tính thực dụng và thể hiện sự tiến hóa trong tư duy chiến thuật của Guardiola.
Pep Guardiola từng đặt nền móng cho thành công dựa trên mẫu thủ môn không chỉ bắt bóng tốt mà còn có thể tham gia vào lối chơi từ phía sau. Victor Valdes từng chia sẻ ông đã bất ngờ trước yêu cầu các trung vệ phải dâng cao để đón bóng từ thủ môn, điều được xem là sáng tạo và táo bạo thời điểm đó. Minh chứng rõ nét nhất cho triết lý này chính là Ederson tại Man City, người không chỉ kiểm soát bóng tốt mà còn sở hữu những đường chuyền dài chuẩn xác lên đến 60 mét và đóng góp 8 pha kiến tạo đáng nhớ trong sự nghiệp. Thế nhưng phong độ giảm sút của Ederson trong những mùa gần đây, đặc biệt là các sai sót ở đấu trường Champions League, đã thúc đẩy Guardiola cân nhắc lại lựa chọn người gác đền.
Man City đã chiêu mộ Donnarumma trong ngày cuối kỳ chuyển nhượng.
Donnarumma là biểu tượng tiêu biểu của mẫu thủ môn truyền thống: mạnh mẽ trong khung gỗ và khả năng cản phá xuất sắc nhưng hạn chế trong việc sử dụng chân để triển khai bóng. Những khoảnh khắc gây tranh cãi trong quá khứ của anh như tình huống bị Karim Benzema áp sát ngay trong vòng cấm dẫn đến PSG bị loại khỏi Champions League năm 2022 từng khiến nhiều người nghi ngờ về hiệu quả lối chơi của thủ thành này khi đòi hỏi khắt khe kỹ năng hai chân. Đáng chú ý hơn, chính HLV Luis Enrique – người có quan điểm tương tự Guardiola về mẫu thủ môn hiện đại – từng loại Donnarumma khỏi đội hình PSG vì lý do không đáp ứng được tiêu chí chơi bóng bằng chân.
Tuy nhiên, Pep Guardiola không bao giờ là người cứng nhắc, và quyết định ký hợp đồng với Donnarumma phản ánh sự thích nghi và thực tế của ông. Khi thị trường không còn nhiều lựa chọn thủ môn phù hợp với yêu cầu chơi chân siêu hạng, việc trở lại với mẫu cầu thủ có thể đảm bảo sự chắc chắn nơi khung thành được xem là ưu tiên hàng đầu. Đây cũng không phải lần đầu tiên chiến lược gia người Tây Ban Nha điều chỉnh hệ thống nhằm phù hợp với điểm mạnh riêng biệt của các ngôi sao trong đội hình; ví dụ tiêu biểu là cách ông xây dựng lối chơi xoay quanh Erling Haaland – một trung phong đa năng nhưng không phải “số 9 ảo” truyền thống.
Donnarumma được biết đến bởi khả năng cản phá xuất thần.
Quyết định này còn hàm chứa sự thừa nhận rằng Ederson là một trường hợp rất đặc biệt khó thay thế bằng một phiên bản giống hệt. Bằng cách chấp nhận một mẫu thủ môn khác biệt về mặt kỹ thuật nhưng cực kỳ ưu việt về phản xạ và khả năng cứu thua, Guardiola đang hướng tới mục tiêu nâng tầm sức mạnh toàn diện cho đội bóng. Sự tiến hóa linh hoạt này được kỳ vọng sẽ giúp Man City tăng thêm phần chắc chắn nơi hàng phòng ngự, đặc biệt là ở giải đấu danh giá Champions League – nơi đội bóng vẫn chưa thể chạm tay vào chiếc cúp vô địch.
Nếu Gianluigi Donnarumma thành công trong việc đem về danh hiệu lớn mà Man City khao khát bấy lâu nay, những hoài nghi về “phản bội nguyên tắc” sẽ nhanh chóng lắng xuống. Với Pep Guardiola, việc duy trì thành công và thích nghi với thực tế luôn đứng trên hết mọi lý thuyết và triết lý cố định.