SEA Games 33
Crystal Palace
Sân vận động Stade de France, tọa lạc tại quận Saint-Denis bên ngoài thủ đô Paris, là biểu tượng huyền thoại của thể thao Pháp. Với sức chứa vượt trên 81.000 chỗ ngồi, đây không chỉ là sân vận động lớn nhất nước Pháp mà còn nằm trong số những công trình hiện đại bậc nhất châu Âu. Stade de France không chỉ tổ chức các trận đấu bóng đá hay bóng bầu dục đẳng cấp quốc tế mà còn gắn liền với những khoảnh khắc lịch sử quan trọng, từ niềm tự hào chiến thắng đến những nỗi buồn sâu sắc của nền thể thao quốc gia.
Ý tưởng xây dựng một sân vận động mới được hình thành khi Pháp nhận quyền đăng cai World Cup năm 1998. Trước đó, việc thiếu một sân vận động quy mô lớn khiến nước này thất thế trong việc giành quyền tổ chức các sự kiện thể thao quốc tế như Olympic 1992. Chính phủ cùng Liên đoàn Bóng đá Pháp đã quyết tâm tạo dựng một công trình có sức chứa trên 80.000 ghế tại khu vực Plaine Saint-Denis – một vùng đất công nghiệp cũ ở ngoại ô Paris. Sau khi giấy phép xây dựng được cấp vào cuối tháng 4 năm 1995, công trình được khởi công ngay tháng sau với sự hợp tác giữa bốn kiến trúc sư hàng đầu và các tập đoàn xây dựng danh tiếng.
Zidane ghi bàn trong trận đấu đầu tiên trên sân nhà mới
Chỉ trong vòng chưa đầy ba năm, khoảng 180.000 mét khối bê tông đã được sử dụng để dựng lên cấu trúc khổng lồ này. Mái che elip nặng tới 13.000 tấn bao phủ toàn bộ khán đài nhưng vẫn đảm bảo tầm nhìn tối ưu cho người xem. Hệ thống khán đài có thiết kế di động độc đáo cho phép điều chỉnh phục vụ đa dạng môn thể thao như điền kinh hay bóng bầu dục, chi phí dự án tổng cộng khoảng 364 triệu euro. Ngày 28 tháng 1 năm 1998, Stade de France chính thức mở cửa bằng trận giao hữu giữa đội tuyển Pháp và Tây Ban Nha với sự chứng kiến của hàng chục nghìn người và Tổng thống Jacques Chirac. Zinedine Zidane là người đầu tiên ghi bàn tại sân vận động mang tên “Sân vận động của nước Pháp” này.
Stade de France trở thành tâm điểm của World Cup 1998 chỉ vài tháng sau lễ khai trương, nơi diễn ra chín trận đấu quan trọng gồm khai mạc, tứ kết, bán kết và đặc biệt là trận chung kết giữa đội chủ nhà Pháp và Brazil. Đêm chung kết ngày 12 tháng 7 năm đó chứng kiến màn trình diễn xuất sắc của tuyển Pháp với chiến thắng 3-0 đầy thuyết phục nhờ cú đúp bàn đầu bằng đầu của Zidane và pha lập công cuối cùng của Emmanuel Petit. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, đội tuyển Pháp lên ngôi vô địch World Cup ngay trên sân nhà, biến Stade de France thành biểu tượng bất tử của bóng đá quốc gia.
Pháp nâng cao chức vô địch ngay trên sân nhà
Sau thành công vang dội tại World Cup, Stade de France tiếp tục giữ vị trí trung tâm tổ chức các sự kiện thể thao hàng đầu của Pháp. Đội tuyển bóng đá cũng như đội bóng bầu dục quốc gia thường xuyên chọn đây làm sân nhà cho các trận cầu quan trọng. Ngoài ra, sân còn đăng cai nhiều trận chung kết cúp Quốc gia như Coupe de France, Coupe de la Ligue và các giải rugby Top 14 nổi bật, góp phần duy trì danh tiếng là địa điểm thi đấu đa năng hàng đầu châu lục.
Không chỉ giới hạn ở giải bóng đá quốc nội, Stade de France đã ba lần vinh dự đăng cai trận chung kết UEFA Champions League – giải đấu danh giá nhất cấp câu lạc bộ châu Âu. Lần đầu tiên vào năm 2000 chứng kiến Real Madrid thắng Valencia với tỷ số 3-0; đến năm 2006 Barcelona vượt qua Arsenal theo kịch bản nghẹt thở; rồi gần đây nhất vào năm 2022, Real Madrid một lần nữa giành chiến thắng trước Liverpool dù phải đối mặt với những hỗn loạn đáng tiếc bên ngoài sân vận động khiến UEFA bị chỉ trích mạnh mẽ.
Stade de France và nỗi buồn tại EURO 2016
Ngoài Champions League và World Cup, Stade de France còn là địa điểm chính tổ chức EURO 2016 với bảy trận đấu lớn, trong đó có ngày khai mạc khi đội tuyển Pháp đánh bại Romania cũng như trận chung kết đầy tiếc nuối trước Bồ Đào Nha sau hiệp phụ. Dù thất bại ấy để lại dấu buồn cho người hâm mộ quê nhà, sự kiện này càng minh chứng vị thế không thể thay thế của Stade de France trong hệ thống sân vận động hàng đầu lục địa.
Stade de France là một trong số ít sân vận động trên thế giới từng tổ chức chung kết cả World Cup bóng đá lẫn Rugby World Cup (năm 1999, 2007 và gần đây nhất là năm 2023). Những trận đấu rugby căng thẳng thu hút đông đảo cổ động viên từ mọi nơi tạo nên không khí sôi động hiếm thấy. Công năng đa dạng còn thể hiện qua việc sân từng đăng cai giải vô địch điền kinh thế giới năm 2003 cùng nhiều sự kiện thể thao khác như Diamond League Meeting Areva hay giải đua xe Race of Champions.
Nơi đây còn là địa điểm tổ chức nhiều bộ môn thể thao khác
Về mặt kiến trúc, Stade de France được xem như kỳ quan kỹ thuật. Mái vòm elip rộng đến sáu hecta được treo lơ lửng như một vòng hào quang bao quanh khán đài mà không hạn chế tầm nhìn ra sân. Hệ thống ánh sáng và âm thanh hiện đại tích hợp dưới mái giúp trải nghiệm người xem thêm phần hoàn hảo. Kính lọc ánh sáng thông minh giảm thiểu tia hồng ngoại nhằm bảo vệ mặt cỏ nhưng vẫn đảm bảo đủ ánh sáng tự nhiên hỗ trợ sinh trưởng cây cỏ trên sân.
Cấu trúc bên trong Stade de France
Khán đài gồm ba tầng với tầng thấp nhất có khả năng hạ xuống để biến thành đường chạy điền kinh hay khu vực thi đấu nhảy xa rất linh hoạt – đây cũng chính là khán đài di động lớn nhất thế giới nặng hàng nghìn tấn và cần nhóm kỹ sư đông đảo để vận hành suốt gần bốn ngày liên tục. Sân bóng nằm sâu tới hơn mười mét so với mặt đất xung quanh với diện tích lên tới gần một hecta đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về kích thước và chất lượng mặt cỏ.
Niềm tự hào của bóng đá và thể thao Pháp
Ngày 13 tháng 11 năm 2015 đánh dấu thời khắc bi thương khi Stade de France trở thành mục tiêu tấn công khủng bố phối hợp ở Paris. Ba kẻ đánh bom tự sát kích hoạt các thiết bị phát nổ bên ngoài sân trong lúc diễn ra trận giao hữu giữa Pháp và Đức có sự hiện diện của Tổng thống François Hollande. Dù kẻ ác không lọt vào bên trong nhưng tiếng nổ vẫn tạo cảnh hoảng loạn cho hàng chục nghìn khán giả có mặt. Trận đấu vẫn tiếp tục nhằm tránh gây hỗn loạn thêm song hình ảnh người hâm mộ đồng lòng hát vang quốc ca sau sự kiện ấy trở thành biểu tượng kiên cường của tinh thần đoàn kết dân tộc qua thử thách cam go.
Ngoài lĩnh vực thể thao, Stade de France còn là điểm đến quen thuộc cho những buổi hòa nhạc hoành tráng quy tụ nhiều tên tuổi đình đám thế giới như The Rolling Stones, U2, Madonna, Beyonce, Coldplay hay các nhóm nhạc K-pop đình đám BTS và Blackpink. Những concert tại đây luôn lập kỷ lục doanh thu cũng như lượng người xem lớn nhất nước Pháp.
SVĐ là điểm đến của nhiều nhóm nhạc hàng đầu
Hiện nay và hướng tới tương lai gần, Stade de France vẫn giữ vai trò trung tâm thể thao nước Pháp khi được chọn làm địa điểm tổ chức nhiều môn thi đấu tại Olympic Paris 2024 gồm điền kinh và bóng bầu dục bảy người cùng các lễ bế mạc Olympic và Paralympic. Hệ thống giao thông xung quanh cũng được nâng cấp đồng bộ với nhà ga Saint-Denis–Pleyel thuộc dự án Grand Paris Express nhằm tăng cường khả năng tiếp cận thuận tiện hơn cho người hâm mộ.
Mặc dù từng có kế hoạch xây dựng sân riêng cho Liên đoàn Rugby Pháp nhằm giảm tải cho Stade de France nhưng dự án đó đã bị hủy bỏ vào năm 2016 khiến đây tiếp tục giữ vị trí duy nhất là “nhà thờ chính tòa” thể thao toàn quốc. Qua hơn hai thập kỷ hoạt động liên tục, sân vận động này đã chứng kiến những bước ngoặt lịch sử đặc sắc nhất của bóng đá và thể thao Pháp – từ thời khắc vinh quang huy hoàng đến những khoảnh khắc bi thương sâu sắc – biến nó trở thành biểu tượng sống động gắn bó mật thiết với tinh thần dân tộc.
