SEA Games 33
Crystal Palace
World Cup 1974 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử bóng đá khi đội tuyển Tây Đức lên ngôi vô địch bằng một lối chơi chiến thuật tinh tế, được dẫn dắt bởi huyền thoại Franz Beckenbauer. Trước giải đấu, đội tuyển nước này đã trải qua nhiều biến động lớn, từ sự sa sút phong độ của những ngôi sao cho đến những mâu thuẫn nội bộ gây ảnh hưởng đến tinh thần thi đấu. Dù vậy, với sự lãnh đạo kiên cường của Beckenbauer và HLV Helmut Schön, Tây Đức đã tạo nên một phiên bản “bóng đá tổng lực” độc đáo, khác biệt hoàn toàn so với hình mẫu Hà Lan đang thịnh hành lúc bấy giờ.
Tây Đức bước vào giải đấu với danh hiệu đương kim vô địch Châu Âu năm 1972 cùng chiến thuật tấn công hấp dẫn. Tuy nhiên, sự ra đi và phong độ giảm sút của Gunter Netzer khiến đội bóng phải chuyển hướng sang một lối chơi chú trọng kỷ luật cùng sức mạnh thể chất hơn là sự hoa mỹ trên sân cỏ. Đáng nói thêm, trước thềm World Cup, đội tuyển rơi vào khủng hoảng khi tranh cãi về tiền thưởng giữa các cầu thủ và liên đoàn leo thang căng thẳng. Mâu thuẫn này suýt khiến đội không thể tham dự giải và làm giảm sút niềm tin từ người hâm mộ địa phương.
Những khó khăn chưa dừng lại ở đó khi Tây Đức mở màn vòng bảng bằng thất bại bất ngờ trước Đông Đức với tỷ số 0-1 – đối thủ truyền kiếp và cũng là một biểu tượng chính trị thời đó. Trận thua này gây ảnh hưởng sâu sắc đến HLV Helmut Schön, người sinh ra tại Dresden (thuộc Đông Đức) và đã đào thoát sang Tây Đức hồi năm 1950. Sự kiện khiến ông suy sụp đến mức vắng mặt trong buổi họp báo sau trận đấu. Song chính thất bại này lại giúp Tây Đức rơi vào nhánh đấu nhẹ nhàng hơn ở vòng tiếp theo và tạo điều kiện cho các thay đổi chiến thuật có tính quyết định về sau.
Sự xuất hiện của Franz Beckenbauer là điểm sáng nổi bật nhất trong thành công của đội tuyển Tây Đức năm 1974. Không chỉ là một hậu vệ xuất sắc, ông còn khiến cả thế giới phải ngỡ ngàng khi tái định nghĩa vai trò libero – một vị trí phòng ngự truyền thống – thành trạm phát động tấn công chủ đạo từ hàng thủ. Khả năng điều tiết nhịp độ trận đấu, thoát pressing cùng những pha lên bóng thông minh của “Hoàng đế” mở ra hướng chơi mới cho đội tuyển.
Tây Đức gục ngã ngay trận đầu tiên trước kình địch Đông Đức
Ngoài ra, Beckenbauer còn đóng vai trò như nhà lãnh đạo tinh thần và cố vấn chiến thuật bên cạnh HLV Helmut Schön. Sau màn trình diễn không như ý ở vòng bảng, ông trực tiếp đề xuất bổ sung các nhân tố mới như tiền vệ cánh Bernd Holzenbein và Rainer Bonhof, những người sau đó góp phần quan trọng trong hành trình chinh phục vinh quang. Sự quyết đoán của ông không chỉ nằm trên sân mà còn thể hiện rõ qua việc đồng hành cùng HLV trong các buổi họp báo chiến thuật.
'Hoàng đế' Beckenbauer tái định nghĩa vị trí Libero
Về phương diện chiến thuật, dù thường bị gắn liền với “bóng đá tổng lực” của Hà Lan, nhưng Tây Đức cũng sở hữu một phong cách tổng lực khác biệt và đầy hiệu quả. Đây là triết lý mà HLV Schön chia sẻ với Rinus Michels của Hà Lan: kiểm soát toàn bộ trận đấu thông qua việc chiếm lĩnh bóng và áp đặt lối chơi lên đối thủ. Dàn cầu thủ Tây Đức được phép linh hoạt giữa tấn công lẫn phòng ngự, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo giữa kỹ thuật cá nhân và tính tổ chức tập thể.
Các hậu vệ như Paul Breitner duy trì áp lực tấn công mạnh mẽ tương tự cầu thủ Brazil nhưng vẫn đảm bảo phòng ngự chắc chắn; Berti Vogts vừa có nhiệm vụ khóa chặt siêu sao Hà Lan Johan Cruyff vừa bất ngờ tham gia lên phần sân đối phương với những pha xâm nhập nguy hiểm. Như lời Jurgen Grabowski – thành viên đội tuyển: “Bóng đá tổng lực không phải phép màu kỳ diệu mà chỉ đơn giản là mỗi cầu thủ đều tham gia vào cả tấn công lẫn phòng ngự.”
Nhờ thất bại cay đắng, HLV Helmut Schon đã có những điều chỉnh quan trọng
Trận chung kết trên sân Munich diễn ra đầy kịch tính khi Hà Lan nhanh chóng mở tỷ số từ phút đầu tiên bằng quả phạt đền do Johan Neeskens thực hiện sau pha đi bóng vượt qua hàng thủ Tây Đức của Johan Cruyff. Tuy nhiên, Tây Đức cho thấy bản lĩnh vượt trội khi cân bằng tỷ số nhờ cú sút phạt đền chính xác của Paul Breitner và rồi Gerd Müller – chân sút hàng đầu thế hệ mình – ghi bàn quyết định ngay trước giờ nghỉ đầu tiên bằng pha xoay người dứt điểm lạnh lùng. Bàn thắng này cũng nâng tổng số bàn thắng World Cup của Müller lên con số 14, tạo nên kỷ lục đáng nể thời điểm đó.
Mặc dù Hà Lan được ca ngợi vì sự sáng tạo và tinh tế trong cách chơi, thậm chí nhiều nhà báo thời đó cho rằng Ba Lan mới là đội bóng để lại dấu ấn thú vị nhất giải đấu, nhưng chiến thắng cuối cùng thuộc về Tây Đức – đội bóng sở hữu sự kết hợp hài hòa giữa kỹ năng cá nhân xuất sắc, chiến thuật bài bản và đặc biệt là tính kỷ luật tuyệt đối trong phòng ngự. Chiến thắng này đã chứng minh rằng sự hiệu quả và bản lĩnh mới là yếu tố quyết định để trở thành nhà vô địch World Cup 1974.
Johan Cruff gục ngã trước đội chủ nhà Tây Đức trong trận chung kết
