Thị trường tiền số vừa chứng kiến một cú sốc lớn khi giá Bitcoin giảm đột ngột 5.000 USD chỉ trong vòng 5 phút, khiến giới đầu tư toàn cầu không khỏi hoang mang. Sự kiện này được cho là do một nhà đầu tư lớn sở hữu khối lượng Bitcoin khổng lồ thực hiện bán ra 24.000 BTC – tương đương khoảng 2,7 tỷ USD – trong một giao dịch nhanh chóng. Hậu quả là một cú sập giá ngắn hạn nhưng dữ dội đã kéo giá đồng Bitcoin từ mức khoảng 124.500 USD xuống dưới ngưỡng 118.000 USD, khiến hàng trăm nghìn tài khoản sử dụng đòn bẩy bị thanh lý với tổng thiệt hại lên tới gần 1 tỷ USD chỉ trong ngày.
Động thái bất ngờ này tiếp tục làm dấy lên những lo ngại về mức độ rủi ro cao của đồng tiền số có vốn hóa thị trường vượt trên 2,31 nghìn tỷ USD. Những biến động mạnh như trên càng nhấn mạnh tính dễ tổn thương của thị trường tiền điện tử trước các giao dịch lớn của nhóm nhà đầu tư cá voi và tác động lan tỏa đến toàn bộ hệ sinh thái tài chính kỹ thuật số.
Hiện nay, Bitcoin không chỉ phổ biến trong ví của hàng triệu nhà đầu tư cá nhân mà còn đã trở thành tài sản chính thức trong danh mục của nhiều quỹ quản lý tài sản lớn, các tổ chức tài chính và thậm chí cả ngân sách quốc gia. Điều này đặt ra câu hỏi nghiêm túc về những hậu quả tiềm tàng nếu trường hợp xấu nhất xảy ra – đó là Bitcoin sụp đổ hoàn toàn và rơi về giá trị bằng 0.
Một sự sụp đổ toàn diện của Bitcoin sẽ không chỉ cuốn trôi hàng nghìn tỷ USD giá trị thị trường mà còn tạo nên hiệu ứng dây chuyền nguy hiểm đến nền kinh tế toàn cầu. Khác với thời kỳ trước đây, Bitcoin hiện đã ăn sâu vào hệ thống tài chính quốc tế và sự kiện thảm họa này có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng còn nghiêm trọng hơn cả khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.
Theo nhận định từ chuyên gia Kevin Rusher – người sáng lập RAAC, Bitcoin đã được tích hợp sâu rộng vào mạng lưới tài chính toàn cầu khi các nhà quản lý tài sản lớn nhất thế giới đang nắm giữ khoảng 90 tỷ USD giá trị Bitcoin. Nếu đồng tiền này mất giá hoàn toàn, hệ quả sẽ là một cuộc khủng hoảng kinh tế với quy mô vượt xa đợt suy thoái 2008-2009.
Diễn biến giá Bitcoin sau cú giảm sốc
Vince Stanzione – nhà sáng lập First Information cũng chia sẻ rằng lần sụp đổ kế tiếp chắc chắn sẽ nghiêm trọng hơn rất nhiều do quy mô thị trường đã tăng trưởng đáng kể cùng với sự xuất hiện của hàng loạt công cụ phái sinh liên quan đến Bitcoin như ETF hay hợp đồng tương lai.
Hệ lụy từ cú giảm giá sâu sẽ ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến thế hệ trẻ – những nhóm chiếm đa số trong cộng đồng đầu tư tiền kỹ thuật số. Với nhiều người thuộc thế hệ Millennials và Gen Z, Bitcoin là khoản đầu tư đầu tiên và quan trọng nhất. Nếu đồng tiền này sụp đổ, nó có thể làm mất niềm tin của họ vào toàn bộ thị trường tài chính truyền thống và khiến họ rút lui hoàn toàn khỏi hoạt động đầu tư thay vì chuyển sang các kênh khác như cổ phiếu hay trái phiếu.
Robert Johnson – sáng lập Economic Index Associates cho biết các nghiên cứu cho thấy người mua Bitcoin thường trẻ tuổi hơn so với những nhà đầu tư chứng khoán hay trái phiếu truyền thống. Khi mất niềm tin vào một loại tài sản hay định chế nào đó, theo xu hướng tâm lý chung, họ có thể rời bỏ hoàn toàn lĩnh vực đó. Vì vậy, một sự sụp đổ nghiêm trọng tại thị trường tiền số sẽ tạo ra hiệu ứng domino gây tổn thất lâu dài cho lòng tin của thế hệ trẻ đối với thị trường tài chính.
Trong khi các thế hệ lớn tuổi có thể xem sự kiện này như bằng chứng cho thấy việc đầu tư truyền thống vẫn là kênh an toàn hơn, thì giới trẻ lại có thể cảm nhận toàn bộ hệ thống tài chính đang chống lại họ. Thực trạng này đặt ra thách thức lớn cho tương lai phát triển bền vững của thị trường tài chính toàn cầu.
Một nguy cơ khác liên quan đến an sinh xã hội đó là ảnh hưởng tới quỹ hưu trí khi phần lớn tài sản của thế hệ trẻ tập trung ở tiền số nhiều hơn so với các thế hệ trước. Cú sập mạnh của Bitcoin có thể xóa sạch phần lớn tiết kiệm và quỹ hưu trí của cả thế hệ Millennials và Gen Z, kéo theo những hậu quả không nhỏ về mặt xã hội trong dài hạn.
Ngoài ra, một cú sốc nghiêm trọng cũng dự báo sẽ kích hoạt làn sóng siết chặt quản lý ngành tiền điện tử trên phạm vi toàn cầu. Khi hàng triệu người mất tiền bạc, áp lực pháp lý và chính trị sẽ buộc nhà lập pháp phải đưa ra các quy định mới nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động giao dịch và phát hành sản phẩm liên quan đến Bitcoin cũng như các tổ chức quản lý tài sản lớn tham gia thị trường.
Chuyên gia Vince Stanzione dự đoán rằng hệ quả tiếp theo sẽ là hàng loạt quy định được thiết lập nhằm bảo vệ nhà đầu tư sau khi họ chịu thiệt hại nặng nề và trách nhiệm sẽ được đặt lên vai các sàn giao dịch, công ty phát hành và tổ chức quản lý quỹ liên quan đến crypto. Nhiều người từng tưởng tượng mình giàu có nhờ Bitcoin giờ đây phải đối mặt với thực tế phũ phàng khi những khối tài sản trên giấy tờ bốc hơi không dấu vết.