Sự vắng mặt hoàn toàn của các cầu thủ Liverpool trong đợt triệu tập tuyển Anh gần đây của HLV Thomas Tuchel đã khiến không ít người bất ngờ, đặc biệt khi đây là lần đầu tiên sau bốn năm không có cái tên nào từ Anfield được gọi lên tuyển. Tuy nhiên, điều đáng chú ý hơn cả là phản ứng của người hâm mộ tại thành phố cảng Liverpool khi họ ít bày tỏ sự phàn nàn hay thất vọng về việc này. Hiện tượng này là biểu hiện rõ nét cho một mối quan hệ phức tạp, thậm chí đôi khi đối đầu giữa cộng đồng người dân ở Liverpool với phần còn lại của nước Anh. Tất cả được gói gọn trong khẩu hiệu nổi tiếng “Scouse Not English” (Người Scouse, không phải người Anh), thể hiện một bản sắc riêng biệt và sự khác biệt sâu sắc trong nhận thức của người dân nơi đây.
Khẩu hiệu này không chỉ đơn thuần nói lên một sự kình địch bóng đá mà còn là minh chứng cho những nền tảng lịch sử, chính trị và xã hội sâu sắc đã hình thành nên tâm lý đặc thù tại Liverpool. Vị trí địa lý của thành phố ven biển gần Ireland khiến nó trở thành điểm đến chính của nhiều làn sóng nhập cư, đặc biệt là từ Ireland trong giai đoạn đại nạn đói khoai tây thế kỷ 19. Điều này đã tạo nên một nền văn hóa và bản sắc riêng biệt, khác hẳn với phần còn lại của nước Anh truyền thống. Sự xa cách càng ngày càng rõ nét qua những biến cố lịch sử kéo dài nhiều thập kỷ.
Khẩu hiệu Chúng tôi không phải người Anh, chúng tôi là người Scouse của CĐV Liverpool
Thập niên 1980 đánh dấu bước ngoặt thách thức nhất đối với cộng đồng Liverpool khi thành phố chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi chính sách kinh tế và xã hội dưới thời Thủ tướng Margaret Thatcher. Sự suy thoái công nghiệp cùng tỷ lệ thất nghiệp tăng cao khiến nhiều người cảm thấy bị chính quyền trung ương bỏ rơi và trừng phạt. Nhà báo Tony Evans – người sinh ra tại Liverpool – từng chia sẻ rằng giọng nói đặc trưng của họ bị coi như một điều đáng trách, đồng thời thành phố cũng bị gán mác nổi loạn khiến cộng đồng nơi đây cảm thấy bị cô lập và chống đối cả thế giới quanh mình.
Liverpool phải chịu 2 thảm họa lớn trong những năm 1980s
Ngoài ra, những bi kịch tồi tệ liên quan đến bóng đá càng làm sâu sắc thêm vết thương lòng của cộng đồng Liverpool. Hai thảm họa Heysel năm 1985 và Hillsborough năm 1989 đã khiến hàng chục cổ động viên thiệt mạng và để lại nỗi đau khôn nguôi. Đặc biệt thảm kịch Hillsborough, nơi 97 cổ động viên The Kop mất đi sinh mạng, đã bị che đậy và xuyên tạc bởi cảnh sát cùng các cơ quan chức năng trong suốt nhiều năm. Khi sự thật cuối cùng được phơi bày vào năm 2012 qua Báo cáo độc lập về Hillsborough, nó củng cố vững chắc niềm tin rằng người dân Liverpool không chỉ bị bỏ rơi mà còn trở thành nạn nhân của sự bất công chính trị sâu sắc.
Thảm họa Hillsborough vẫn còn ám ảnh các CĐV The Kop
Vào những năm 1990 và đầu thập niên 2000, tinh thần chống đối có phần giảm thiểu khi nhiều người dân Liverpool tham gia cổ vũ đội tuyển Anh tại các giải đấu quốc tế như World Cup 1990 với sự hào hứng lớn. Tuy nhiên, khoảng một thập kỷ trở lại đây, căng thẳng chính trị cùng các chính sách kinh tế nghiêm ngặt do đảng Bảo thủ đề ra đã khơi lại ngọn lửa phân biệt “Scouse Not English”. Nhiều người ở thành phố vốn là pháo đài của Công đảng ngày càng cảm thấy mình đứng ngoài lề so với phần còn lại của quốc gia. Sự kiện Báo cáo Hillsborough công bố vào năm 2012 cũng góp phần làm bùng phát mạnh mẽ nhận thức về sự cách biệt này trong giới trẻ.
Người hâm mộ Liverpool la ó khi quốc ca của Anh vang lên
Hành động la ó quốc ca nước Anh tại các trận đấu chung kết được xem như hình thức phản kháng chính trị mạnh mẽ hơn bao giờ hết, đặc biệt trên nền tảng mạng xã hội ngày nay. Simon Hughes – nhà báo thể thao lâu năm – chia sẻ về trải nghiệm cá nhân rằng cảm giác bị coi thường mỗi khi rời khỏi Liverpool khiến anh cảm thấy xa cách với bản sắc “người Anh”. Chính vì thế, nhiều CĐV Liverpool thậm chí còn cảm thấy vui sướng khi đội tuyển quốc gia gặp thất bại vì biết rằng điều đó sẽ làm khó chịu những đối thủ vốn ghét bỏ thành phố này.
Tuy vậy, cần nhấn mạnh rằng không phải toàn bộ cộng đồng tại Liverpool đều theo đuổi tư tưởng này. Nhiều người vẫn luôn tự hào là công dân Vương quốc Anh và hết lòng cổ vũ Tam Sư trên mọi đấu trường. Nhưng không thể phủ nhận rằng nhóm đối tượng giữ niềm tin vào khẩu hiệu “Scouse Not English” đang có tiếng nói mạnh mẽ và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì bản sắc riêng biệt cho thành phố cảng này. Với họ, đây không đơn thuần là vấn đề thể thao mà còn mang ý nghĩa chính trị sâu xa – một lời tuyên bố về lòng tự hào vùng miền và khẳng định quyền tồn tại độc lập về tinh thần trước một quốc gia mà họ từng cảm thấy bị ruồng bỏ.
Sự đối địch đã ăn vào máu nhiều thế hệ CĐV Liverpool