Vòng loại U23 châu Á 2026 đã chính thức khép lại với kết quả gây nhiều chú ý khi Việt Nam và Thái Lan trở thành hai đại diện duy nhất của khu vực Đông Nam Á giành vé góp mặt tại vòng chung kết năm tới. Trong khi đó, Malaysia và Indonesia – hai nền bóng đá được kỳ vọng cao – lại bất ngờ không thể vượt qua vòng loại, tạo nên sự đối lập rõ nét về thành tích giữa các quốc gia trong khu vực.
Điều đáng lưu ý là ở cấp độ đội tuyển quốc gia, Indonesia và Malaysia đang sở hữu thành tích khá nổi bật nhờ việc áp dụng chính sách nhập tịch nhiều cầu thủ chất lượng. Tuy nhiên, chính sự phụ thuộc này lại khiến cho quá trình phát triển nhân tài trẻ trong nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Những vị trí đá chính thường xuyên được trao cho các cầu thủ gốc ngoại, hạn chế cơ hội thi đấu và trưởng thành cho các tài năng bản địa. Kết quả là hệ quả tiêu cực trực tiếp đến đội hình U23, nơi mà những cái tên nội chưa có điều kiện thể hiện và cọ xát đủ nhiều để phát triển.
U23 Việt Nam vẫn giữ vững vị thế là đội bóng có thành tích xuất sắc nhất trong khu vực Đông Nam Á tại vòng loại lần này.
U23 Việt Nam là đội Đông Nam Á có thành tích ấn tượng nhất vòng loại
Thành công của U23 Việt Nam và U23 Thái Lan là hệ quả của chiến lược xây dựng dài hạn và bài bản. Việt Nam đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống học viện bóng đá hiện đại, đồng thời thiết lập mối quan hệ hợp tác với các câu lạc bộ hàng đầu châu Âu cũng như Nhật Bản để đào tạo và phát triển cầu thủ theo lộ trình rõ ràng từ sớm. Thái Lan còn tiến xa hơn khi cải tổ toàn diện giải vô địch quốc gia, áp dụng mô hình vận hành giống J.League nhằm nâng cao chất lượng cạnh tranh, qua đó giúp các cầu thủ trẻ có cơ hội thi đấu thường xuyên trong môi trường chuyên nghiệp với cường độ cao.
Điểm chung nổi bật giữa hai nền bóng đá này chính là họ không phụ thuộc quá mức vào nguồn cầu thủ nhập tịch mà chủ yếu tập trung phát triển nội lực. Các tài năng trẻ được ưu tiên đào tạo và sử dụng, giúp họ hình thành đội hình giàu bản sắc, ổn định và có khả năng cạnh tranh tốt trên sân chơi châu lục.
U23 Thái Lan hạ gục chính U23 Malaysia để giành vé lọt vào VCK
Trong khi đó, Malaysia và Indonesia lựa chọn hướng đi khác biệt với trọng tâm đặt vào việc tuyển mộ cầu thủ nhập tịch nhằm tăng sức mạnh đội tuyển quốc gia. Mặc dù chiến thuật này đem lại một số thành công trước mắt cho các đội tuyển lớn tuổi, nhưng lại kéo theo hậu quả không nhỏ ở các cấp độ trẻ. Đội U23 Malaysia thiếu hụt những gương mặt nhập tịch chất lượng tương tự ĐTQG cộng thêm hệ thống đào tạo trẻ chưa thực sự hiệu quả khiến họ đành ngậm ngùi dừng bước ngay từ vòng loại.
Bóng đá Indonesia càng lâm vào tình trạng khó khăn hơn khi đặt quá nhiều kỳ vọng vào các cầu thủ gốc ngoại mà quên đi việc phát triển nhân tố bản địa. Việc triệu tập đến ba cầu thủ nhập tịch cho vòng loại U23 châu Á vừa qua không đạt được mong đợi về kết quả khi đội bóng nước này phải nhận thất bại đáng thất vọng. Điều này phản ánh rõ nét vấn đề “đóng băng” phát triển tài năng trẻ nội địa do thiếu cơ hội thi đấu thực tế.
Dàn cầu thủ nhập tịch không thể giúp U23 Indonesia tạo ra sự khác biệt cần thiết.
Dàn sao nhập tịch cũng không thể tạo nên sự khác biệt cho U23 Indonesia
Kết quả tại vòng loại vừa qua chính là lời cảnh tỉnh dành cho các nền bóng đá Đông Nam Á đang quá tin tưởng vào giải pháp nhập tịch. Dù những thành công ở cấp độ đội tuyển quốc gia có thể mang lại niềm vui tức thời, nhưng nếu không đầu tư xây dựng nền tảng đào tạo trẻ vững chắc thì khó lòng duy trì được đỉnh cao lâu dài cũng như phát triển bền vững trong tương lai.
Ngược lại, U23 Việt Nam và U23 Thái Lan đã minh chứng rằng việc kiên trì theo đuổi con đường phát triển nội lực mới đem đến lợi ích lâu dài. Việc giành vé dự vòng chung kết U23 châu Á 2026 không chỉ đơn thuần là kết quả của hiện tại mà còn khẳng định vị thế vững chắc của hai nền bóng đá đang đi đúng hướng, đồng thời xây dựng nền móng quan trọng cho thế hệ cầu thủ kế tiếp.
Việt Nam và Thái Lan vẫn là lá cờ đầu của bóng đá Đông Nam Á