Mã Siêu, một trong Ngũ Hổ Tướng của Thục Hán trong Tam Quốc, được xem là nhân vật kiệt xuất nhưng cũng đầy phức tạp trong lòng tam chủ lực nhà Thục. Dù sở hữu sức mạnh phi thường và danh tiếng vang dội vùng Tây Lương, ông lại không hoàn toàn nhận được sự tin tưởng tuyệt đối từ Lưu Bị, Gia Cát Lượng và đặc biệt là Quan Vũ – người vốn tự coi mình là đệ nhất võ tướng. Qua phân tích lịch sử cùng các tư liệu cổ, có thể thấy Mã Siêu là một mãnh tướng đầy tài năng nhưng đồng thời cũng là một nhân vật gây nhiều lo ngại và mâu thuẫn nội bộ ngay trong triều đình Thục Hán.
Lưu Bị đã đưa Mã Siêu vào hàng ngũ cận vệ đại tướng với vai trò chiến lược quan trọng khi ông đang trong quá trình tranh đoạt Thành Đô. Sự gia nhập của Mã Siêu không những làm suy yếu tinh thần đối phương mà còn tạo dựng thế lực mới thu phục các bộ tộc thiểu số phía Tây Bắc. Tuy nhiên, sự trọng dụng này không đồng nghĩa với niềm tin tuyệt đối. Những hành động thiếu tế nhị của Mã Siêu như gọi thẳng tên húy của Lưu Bị đã khiến quan viên thân tín như Quan Vũ và Trương Phi nổi giận, buộc Lưu Bị phải dùng nghi thức để tái thiết lập khoảng cách quyền uy. Quá khứ khi Mã Siêu từng khởi binh chống lại Tào Ngụy và liên quan đến cái chết đau thương của gia tộc mình cũng tạo nên dấu hỏi lớn về lòng trung thành và nhân nghĩa trong mắt Lưu Bị.
Mã Siêu – vị dũng tướng 'dùng được, nghi ngờ được' của Thục Hán.
Gia Cát Lượng, với con mắt tinh tường của một nhà chính trị bậc thầy, cũng vừa đánh giá cao tiềm năng vừa cảnh giác sâu sắc với Mã Siêu. Lá thư gửi Quan Vũ khi ông này đòi về Thành Đô tỷ thí với Mã Siêu chính là minh chứng cho sách lược chính trị khôn ngoan nhằm kiểm soát sức mạnh cá nhân này. Trong thư, Gia Cát Lượng tâng bốc Quan Vũ lên tận mây xanh nhưng lại so sánh Mã Siêu với những tướng lĩnh lịch sử nổi tiếng từng bị nghi kỵ rồi tiêu diệt như Kình Bố và Bành Việt. Điều này cho thấy sự nhìn nhận của ông về Mã Siêu chỉ là một chiến binh dũng mãnh trên chiến trường mà thiếu đi chiều sâu chính trị, khó có thể đặt trọn niềm tin vào ông. Chính vì vậy, Gia Cát Lượng giao cho Mã Siêu nhiệm vụ giữ vùng biên giới xa xôi thay vì tham gia trực tiếp vào các quyết sách trọng yếu.
Khi Mã Siêu được xếp vào Ngũ Hổ Tướng thì Quan Vũ đòi về tỷ thí cùng Mã Siêu.
Quan Vũ thể hiện thái độ rõ ràng nhất về việc coi thường Mã Siêu một cách công khai. Là người kiêu hùng tự tin, ông không chấp nhận việc một vị tướng mới gia nhập như Mã Siêu ngang hàng với mình – người đã sát cánh cùng Lưu Bị và Trương Phi qua bao thử thách gian nan. Lá thư đòi về tỷ thí không chỉ phản ánh sự hiếu thắng mà còn nhằm khẳng định vị trí ưu việt lâu năm trong nội bộ Thục Hán. Với Quan Vũ, lòng trung thành tuyệt đối là kim chỉ nam và hành động đầu hàng của Mã Siêu trước đó khiến ông không thể nào nhìn nhận người này như một huynh đệ thực sự. Dù cùng nằm trong Ngũ Hổ Tướng, nhưng tình cảm giữa Quan Vũ và các đồng đội khác như Trương Phi hay Triệu Vân hoàn toàn khác biệt so với sự lạnh nhạt dành cho Mã Siêu.
Quan Công là người thể hiện sự khó chịu thẳng thắn và gay gắt nhất.
Cuộc đời của Mã Siêu tại Thục Hán mang nhiều nét bi thương khi ông dù có địa vị cao quý song sống trong sự nghi kỵ cô lập. Ông qua đời ở tuổi 47 sau khi gửi lên triều đình bản tấu chương chứa đầy nỗi niềm u uất về gia tộc gần như bị diệt vong chỉ còn lại người em họ duy trì dòng họ. Đây là lời cuối cùng thể hiện nỗi đau của một vị tướng có danh tiếng nhưng không có đủ thực quyền để hòa nhập hoàn toàn vào trung tâm quyền lực mà ông từng đóng góp xây dựng.