Đội tuyển bóng đá Ý từng là một trong những thế lực hàng đầu thế giới, nhưng kể từ kỳ World Cup cuối cùng họ tham dự vào năm 2014, phong độ của đội đã trải qua nhiều thăng trầm. Sau khi bị loại ngay từ vòng bảng tại Brazil, Azzurri không chỉ thất bại ở sân chơi lớn nhất mà còn không thể góp mặt ở hai kỳ World Cup tiếp theo. Hiện tại, với vị trí xếp sau Na Uy tại vòng loại World Cup 2026, đội tuyển Ý đứng trước nguy cơ tiếp tục vắng mặt tại giải đấu danh giá này, khiến người hâm mộ lo ngại về tương lai của bóng đá quốc gia này.
Cuộc đối đầu giữa Ý và Na Uy mới đây đã kết thúc với chiến thắng áp đảo 4-1 nghiêng về phía đội bóng Bắc Âu ngay trên sân nhà San Siro. Kết quả này buộc Ý phải chấp nhận vị trí nhì bảng và bước vào vòng play-off – nơi họ từng gặp không ít khó khăn trong quá khứ. Những ký ức đáng quên lại ùa về khi nhìn lại hai lần thất bại trong các vòng play-off gần đây: thua Thụy Điển năm 2017 và cú sốc trước Bắc Macedonia năm 2022 trên sân nhà. Tất cả gợi nhớ cho người hâm mộ về khoảng thời gian dài đằng đẵng khi Azzurri đã 11 năm không góp mặt tại đấu trường World Cup.
Trận đấu cuối cùng mà tuyển Ý tham dự tại World Cup diễn ra vào năm 2014 và được ghi nhớ không chỉ bởi kết quả mà còn vì sự kiện nổi bật liên quan đến Luis Suarez khi cắn Giorgio Chiellini, dẫn đến án phạt nặng dành cho tiền đạo Uruguay. Kết quả trận đấu với Anh khiến cả hai đội cùng bị loại ngay từ vòng bảng, mở đầu cho giai đoạn đầy thử thách cho bóng đá Ý. Đội hình ra sân lúc đó gồm nhiều cầu thủ dày dạn kinh nghiệm đang bước vào giai đoạn cuối sự nghiệp bên cạnh vài tài năng trẻ triển vọng. Gianluigi Buffon đứng trong khung gỗ cùng hàng phòng ngự với Bonucci, Barzagli và Chiellini tạo thành bộ ba trung vệ chắc chắn. Vị trí tiền vệ được đảm nhận bởi Andrea Pirlo và Marco Verratti với khả năng kiểm soát trận đấu xuất sắc, trong lúc tuyến trên có sự góp mặt của Marchisio, Immobile và Balotelli. Mặc dù tổng giá trị đội hình được đánh giá cao, dấu hiệu lão hóa bắt đầu thể hiện rõ nét với độ tuổi trung bình gần 28 tuổi, báo hiệu cho chu kỳ suy thoái tiếp theo của bóng đá Ý.

Đội hình Ý ở trận gần nhất đá World Cup.
Nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm của bóng đá Ý sau năm 2014 được nhiều chuyên gia phân tích kỹ lưỡng. Stefano Buonfino, một chuyên gia nổi tiếng của Transfermarkt tại Ý, bày tỏ sự ngỡ ngàng khi đội tuyển không thể tham dự hai kỳ World Cup liên tiếp – một điều khó có thể tưởng tượng trước đây. Theo ông, căn nguyên sâu xa bắt nguồn từ công tác đào tạo trẻ chưa thực sự hiệu quả khi nhiều huấn luyện viên chú trọng quá mức vào sơ đồ chiến thuật thay vì tập trung phát triển kỹ năng cá nhân. Sự ưu tiên dành cho những cầu thủ có thể hình lớn hơn đã vô tình khiến những tài năng trẻ sở hữu kỹ thuật tốt nhưng thể hình hạn chế bị bỏ qua hoặc thậm chí loại thải. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nhân lực kế cận mà nền bóng đá quốc gia có thể phát triển.
Thêm vào đó, bóng đá Ý cũng thiếu vắng những ngôi sao tấn công đẳng cấp như thế hệ vàng từng có Totti, Del Piero hay Baggio – những cái tên góp phần cân bằng lối chơi bằng khả năng sáng tạo và ghi bàn xuất sắc. Trong khi trước kia, Azzurri nổi tiếng với hàng phòng ngự chắc chắn thì hiện tại cả công lẫn thủ đều yếu đi rõ rệt, làm suy giảm sức mạnh tổng thể của đội tuyển trên đấu trường quốc tế.
Đối diện với vòng play-off sắp tới, nếu Ý không thể vượt qua thử thách một lần nữa, đây sẽ là một trong những thất bại gây sốc nhất lịch sử bóng đá nước này. Dù vẫn còn cơ hội để giành vé tham dự World Cup 2026 và niềm hy vọng vẫn còn đó từ người hâm mộ và giới chuyên môn, con đường phục hồi và trở lại đỉnh cao ở ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh đang ngày càng trở nên gian nan hơn bao giờ hết.