SEA Games 33
Crystal Palace
Trong vài năm gần đây, pickleball đã nhanh chóng trở thành một hiện tượng mới trong cộng đồng thể thao Việt Nam. Các sân chơi dành cho môn thể thao này liên tiếp được xây dựng ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh cùng nhiều tỉnh thành khác, thu hút đông đảo người tham gia từ người mới bắt đầu đến các vận động viên có kinh nghiệm. Sự hấp dẫn của pickleball không chỉ nằm ở yếu tố dễ dàng tiếp cận mà còn bởi nhịp độ vừa phải kết hợp kỹ thuật đòi hỏi sự tinh tế. Chính sức hút này đã tạo nên một cộng đồng năng động và nhiệt huyết, mở ra cơ hội phát triển cho môn thể thao trẻ này tại khu vực Đông Nam Á cũng như hướng tới việc trở thành môn thi đấu chính thức tại SEA Games.
Sự phát triển nhanh chóng của pickleball đã khiến nhiều người hâm mộ đặt câu hỏi về khả năng môn thể thao này xuất hiện tại SEA Games. Tuy nhiên khi danh sách các môn thi đấu của SEA Games 33 được công bố bởi Thái Lan, pickleball lại không có tên trong số đó. Điều này dẫn đến sự quan tâm lớn từ giới truyền thông và cộng đồng thể thao về những rào cản và lý do phía sau việc chưa được chấp nhận vào hệ thống thi đấu chính thức. Mặc dù phong trào pickleball đang bùng nổ tại Việt Nam và nhiều quốc gia trong khu vực, hành trình để đưa môn thể thao này lên đấu trường lớn nhất Đông Nam Á vẫn còn rất dài và nhiều thách thức.
Để một môn thể thao được đưa vào SEA Games không đơn thuần chỉ dựa trên mức độ phổ biến hay số lượng người chơi. Quy trình xét duyệt của Liên đoàn SEA Games (SEAGF) vô cùng nghiêm ngặt và phức tạp, đòi hỏi sự đáp ứng nhiều tiêu chí về mặt tổ chức, luật lệ và cơ sở vật chất. Một trong những điều kiện tiên quyết là phải có ít nhất bốn quốc gia thành viên sở hữu liên đoàn chính thức được SEAGF công nhận. Những liên đoàn này không chỉ tồn tại hình thức mà còn phải hoạt động bài bản theo chuẩn mực quốc tế, bao gồm quản lý vận động viên, tổ chức các giải đấu cũng như đào tạo trọng tài chuyên nghiệp. Hiện nay, dù Việt Nam, Thái Lan, Singapore và Malaysia đã xây dựng cộng đồng chơi pickleball mạnh mẽ, nhưng chưa phải tất cả đều hoàn thiện liên đoàn theo tiêu chuẩn cần thiết.
Bên cạnh đó, việc thông qua môn thể thao mới để trở thành phần thi đấu chính thức còn phụ thuộc vào sự đồng thuận của ít nhất hai phần ba số thành viên SEAGF. Nhiều quốc gia trong khu vực vẫn chưa thực sự hiểu rõ hoặc đánh giá đúng tiềm năng chiến lược của pickleball đối với nền thể thao nước nhà nên chưa sẵn sàng ủng hộ đề xuất này. Đây chính là rào cản mang tính chính trị thể thao nhiều hơn là vấn đề chuyên môn thuần túy.
Ảnh minh họa môn pickleball
Một hiểu lầm thường gặp là chỉ cần một môn thể thao có đông người chơi thì sẽ đủ điều kiện lọt vào danh sách thi đấu của SEA Games. Trái lại, quy định rất rõ ràng về việc thống nhất luật lệ và tiêu chuẩn vận hành ở cấp độ khu vực. Liên đoàn Pickleball Quốc tế đã xây dựng hệ thống luật khá toàn diện và được cập nhật liên tục, tuy nhiên mỗi quốc gia ở Đông Nam Á đang áp dụng các phiên bản luật khác nhau theo cách riêng biệt. Ví dụ có nơi tập trung phát triển nội dung đôi, nơi khác coi trọng nội dung đơn; hệ thống xếp hạng vận động viên cũng chưa đồng bộ mà có nơi tự xây dựng độc lập hoặc dựa trên xếp hạng phong trào.
Yêu cầu bắt buộc từ SEA Games là luật chơi phải được chuẩn hóa trên toàn khu vực; trọng tài phải được huấn luyện theo cùng một quy trình nghiêm ngặt và cách xác định hạt giống vận động viên dựa trên hệ thống được công nhận rộng rãi. Khi mỗi quốc gia có cách áp dụng luật lệ khác nhau thì việc đưa pickleball vào hệ thống thi đấu khu vực càng thêm khó khăn vì thiếu sự đồng bộ cả về kỹ thuật lẫn tổ chức.
Việc thiếu thống nhất luật lệ không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng các giải đấu mà còn gây khó khăn lớn về mặt vận hành tại SEA Games – một sự kiện đa môn quy mô hàng đầu khu vực yêu cầu mọi thứ phải đảm bảo chuẩn mực cao ngay từ lần đầu tiên tổ chức.
Một trong những trở ngại nữa nằm ở vấn đề cơ sở vật chất phục vụ thi đấu quốc tế của pickleball tại Đông Nam Á vẫn còn hạn chế đáng kể. Dù không đòi hỏi diện tích hay trang thiết bị quá lớn như các môn thể thao khác, nhưng để tổ chức giải tầm cỡ khu vực thì mặt sân phải đạt tiêu chuẩn về kích thước, độ phản xạ bóng, hệ thống ánh sáng cũng như lưới chắn.
Hiện nay nhiều sân pickleball trong khu vực vẫn được cải tạo từ sân tennis hoặc cầu lông nhằm phổ cập phong trào rộng rãi nhưng lại khó đáp ứng các tiêu chí khắt khe dành cho giải quốc tế hoặc SEA Games. Khi một quốc gia đăng cai đại hội thì bắt buộc phải chứng minh khả năng tổ chức mọi môn thi đấu đạt tiêu chuẩn cao nhất.
Dù Thái Lan có cộng đồng chơi pickleball rất phát triển thì họ vẫn cần đầu tư thêm về số lượng sân đạt chuẩn cùng đội ngũ trọng tài quốc tế đủ lực để đảm bảo chất lượng tổ chức giải đúng tầm SEA Games. Tình trạng chung này phản ánh thực trạng về sự phát triển chưa cân đối giữa phong trào đam mê và hạ tầng chuyên nghiệp trên toàn Đông Nam Á.
Quá trình xây dựng hệ thống sân bãi đạt chuẩn chắc chắn sẽ mất thời gian cũng như đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn từ cả lĩnh vực công và tư nhân nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của cộng đồng pickleball đang mở rộng nhanh chóng.
Ảnh minh họa hoạt động thi đấu pickleball
Nguồn nhân lực chuyên môn đóng vai trò then chốt quyết định chất lượng thi đấu cũng như công tác điều hành giải đấu. Mặc dù pickleball là môn dễ chơi nhưng để đạt chuẩn huấn luyện viên quốc tế lại yêu cầu cao về kỹ thuật sâu rộng cùng khả năng truyền tải kiến thức hiệu quả và phân tích chiến thuật sắc bén.
Nhiều quốc gia trong khu vực vẫn đang trong giai đoạn hình thành lực lượng huấn luyện viên bài bản nên chưa đủ tiềm lực cung cấp đội ngũ giảng dạy đạt tiêu chuẩn SEA Games đòi hỏi. Đối với trọng tài càng khắt khe hơn khi cần cấp chứng chỉ quốc tế và hiểu rõ từng quy trình xử lý lỗi, gọi điểm cũng như kiểm soát tâm lý trận đấu.
Số lượng trọng tài đủ tiêu chuẩn hiện khá hạn chế khiến việc tổ chức giải mang tầm khu vực gặp rủi ro về mặt vận hành nghiêm trọng nếu thiếu sự phối hợp chuyên nghiệp từ ban tổ chức và đội ngũ nhân sự.
Vì tính chất yêu cầu tối ưu sự chuyên nghiệp và minh bạch tại SEA Games nên mọi môn thể thao mới muốn gia nhập hệ thống đều phải chứng minh mình sở hữu nền tảng nhân lực vững chắc để đảm bảo chất lượng thi đấu ổn định lâu dài.
Bất chấp những khó khăn về mặt pháp lý lẫn chuyên môn hiện hữu, pickleball vẫn nổi lên như một trong những môn thể thao phát triển nhanh nhất Đông Nam Á. Cộng đồng người chơi ngày càng mở rộng mạnh mẽ với nhiều giải đấu mới ra đời có quy mô ngày càng lớn hơn.
Tại Việt Nam, số lượng vận động viên phong trào đã tăng lên gấp nhiều lần chỉ trong vòng hai năm qua, với các giải mở rộng thu hút hơn nghìn người tham dự – con số hiếm thấy đối với một môn thể thao còn rất trẻ.
Thái Lan tiếp tục khẳng định vị trí đi đầu khi tổ chức các giải cấp quốc gia bài bản với chất lượng chuyên nghiệp cao; Singapore và Malaysia chú trọng xây dựng hệ thống đào tạo huấn luyện viên cùng trọng tài nhằm củng cố nền tảng lâu dài; Philippines cũng tiến gần hơn đến việc thành lập liên đoàn chính thức dành cho pickleball.
Sự phát triển vượt bậc này cho thấy rằng pickleball không chỉ dừng lại ở phạm vi phong trào mà đang từng bước chuyển sang quá trình chuyên nghiệp hóa rõ nét hơn tại Đông Nam Á.
Khi các quốc gia hoàn thiện liên đoàn theo tiêu chuẩn SEAGF và thống nhất luật lệ thi đấu một cách đồng bộ thì khả năng đưa pickleball vào chương trình thi đấu chính thức tại SEA Games 35 hoàn toàn nằm trong tầm tay. Môn thể thao này hứa hẹn sẽ tạo dấu ấn mới mẻ cho khu vực bằng sức hút từ tính giải trí cao kết hợp chiến thuật sâu sắc thu hút ngày càng đông người xem cũng như người chơi tham gia.
Hành trình phát triển của pickleball cho đến nay là câu chuyện đầy cảm hứng nhờ sức hấp dẫn đặc biệt của môn thể thao pha trộn giữa nét gần gũi của cầu lông với kỹ thuật tinh vi riêng biệt. Trận đấu diễn ra với tốc độ vừa phải khiến mọi đối tượng từ người lớn tuổi tới trẻ nhỏ đều dễ dàng tham gia và tận hưởng niềm vui bất tận khi ghi điểm.
Những pha xử lý linh hoạt bên cạnh lưới mang đến sự tinh tế đặc trưng giúp người chơi luôn cảm thấy thích thú khám phá kỹ thuật sâu hơn qua từng trận đấu. Chính nhờ sự hài hòa giữa tốc độ dễ chịu và chiều sâu chiến thuật mà pickleball trở thành lựa chọn phù hợp với cuộc sống đa dạng ngày nay: người bận rộn tìm kiếm trải nghiệm nhanh gọn còn vận động viên chuyên nghiệp có điều kiện rèn luyện nhuần nhuyễn kỹ năng chuyên sâu.
Chặng đường chinh phục sân chơi SEA Games tất yếu cần thêm thời gian để chuyển đổi phong trào mạnh mẽ thành hệ thống tổ chức bền vững với liên đoàn được công nhận chính thức; luật lệ thi đấu hợp nhất; đội ngũ trọng tài đào tạo bài bản; sân bãi đạt chuẩn quốc tế – tất cả đều là những yêu cầu nghiêm ngặt nhưng thiết yếu nhằm nâng tầm vị thế pickelball tại khu vực.
Pickleball tuy chưa góp mặt tại kỳ SEA Games 33 nhưng điều đó không làm giảm đi sức hút hay tiềm năng phát triển to lớn của môn thể thao này trong tương lai gần. Ngược lại, việc thiếu vắng ở đại hội lần này càng cho thấy rằng đây là lúc ngành thể thao cần chung tay gấp rút hoàn thiện cơ cấu tổ chức nhằm đưa pickleball lên tầm cao mới.
Nếu các quốc gia Đông Nam Á thúc đẩy mạnh mẽ quá trình thành lập liên đoàn chuẩn hóa luật lệ cùng hệ thống trọng tài chuyên nghiệp, chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng vào việc xem pickleball trở thành một phần không thể thiếu của các kỳ SEA Games kế tiếp – mở ra chương mới đầy sôi động cho nền thể thao vùng đất này.
Hành trình đưa pickleball đến với SEA Games tuy không dễ dàng nhưng chứa đựng giá trị to lớn khi tạo nên câu chuyện về một môn thể thao trẻ trung giàu sức sống đang từng bước chinh phục đỉnh cao bằng nỗ lực không ngừng nghỉ từ cộng đồng yêu thích trên toàn Đông Nam Á.
