Ngày 3 tháng 12, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công Thương đã tổ chức Diễn đàn Chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2025 với chủ đề “Chuyển đổi kép: Số hóa chuỗi cung ứng – Xanh hóa tăng trưởng”. Tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh rằng thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ và được dự báo sẽ vượt mốc 25 tỉ USD vào năm 2025, đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế số của quốc gia. Bối cảnh kinh tế thế giới ổn định với động lực đến từ dịch vụ, tiêu dùng số và đổi mới sáng tạo cũng góp phần thúc đẩy các hoạt động thương mại điện tử gia tăng nhanh chóng.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân
Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết kinh tế số tại Việt Nam đang có sự cải thiện đáng kể và trở thành trụ cột mới giúp nâng cao năng suất lao động, mở rộng quy mô thị trường cũng như củng cố khả năng chống chịu của nền kinh tế trước những biến động. Chính phủ đã xác định năm 2025 là thời điểm then chốt để tăng tốc triển khai Nghị quyết số 57 về chuyển đổi số quốc gia, với quan điểm coi chuyển đổi số là động lực quan trọng để phát triển lực lượng sản xuất và nâng cao sức cạnh tranh toàn cầu của đất nước.
Ngành Công Thương đã tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số trên ba mặt trận chính gồm chính phủ số, kinh tế số trong ngành công thương và hạ tầng dữ liệu. Tuy nhiên, để tận dụng tốt hơn cơ hội từ chuyển đổi kép gồm chuyển đổi số và xanh hóa tăng trưởng, ngành cần thực hiện đổi mới sâu rộng hơn trong năm tới. Các giải pháp kỹ thuật như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và điện toán đám mây được xem là nền tảng quan trọng để hỗ trợ các lĩnh vực sản xuất thông minh, năng lượng thông minh cũng như thương mại điện tử phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, việc hoàn thiện các giải pháp phát triển thị trường thương mại điện tử theo hướng xanh – bền vững – an toàn được đặt ra là ưu tiên hàng đầu. Ngoài ra, tăng cường quản lý thương mại điện tử xuyên biên giới và thúc đẩy liên kết vùng nhằm hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm đặc trưng địa phương trên nền tảng số cũng nằm trong kế hoạch chiến lược. Đặc biệt, các mô hình kinh tế số dành cho doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh được khuyến khích phát triển nhằm nâng cao vai trò của lực lượng này trong quá trình chuyển đổi số toàn diện.
Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Hoàng Ninh chia sẻ rằng sự phát triển của ngành Công Thương trong thời gian qua ghi nhận nhiều thành quả tích cực. Theo đó, kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt quy mô khoảng 39 tỉ USD vào năm 2025, tiếp tục nằm trong nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Hơn 40 doanh nghiệp khởi nghiệp về AI đã thu hút vốn tư nhân lên đến 123 triệu USD. Đồng thời, có tới 81% người dùng tương tác thường xuyên với các sản phẩm AI và gần như toàn bộ người dùng (96%) bày tỏ mức độ tin tưởng cao đối với các ứng dụng AI hiện nay.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI, nguy cơ an ninh mạng cũng ngày càng gia tăng phức tạp hơn. Bà Nguyễn Như Quỳnh – đồng sáng lập kiêm Giám đốc Vận hành một tổ chức chuyên chống lừa đảo – cảnh báo về các hình thức tấn công mạng mới như phishing tự động hay deepfake thời gian thực. Những kỹ thuật này có thể giả mạo giọng nói hoặc hình ảnh video của lãnh đạo doanh nghiệp nhằm gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Rủi ro này trực tiếp nhắm vào con người – mắt xích dễ bị tổn thương nhất trong hệ thống an ninh mạng doanh nghiệp.
Để ứng phó hiệu quả với các nguy cơ an ninh mạng mới nổi, bà Quỳnh khuyến nghị các doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống phòng thủ đa tầng với sự phối hợp giữa hạ tầng kỹ thuật, quản lý dữ liệu và đào tạo con người. Đồng thời nên áp dụng các giải pháp AI cho mục đích giám sát liên tục và cảnh báo sớm những bất thường giúp nâng cao khả năng phòng vệ chủ động trước những cuộc tấn công tinh vi.