Elon Musk lại một lần nữa trở thành tâm điểm thu hút sự chú ý trong giới công nghệ khi công ty trí tuệ nhân tạo xAI bất ngờ tiến hành sa thải hơn 500 nhân viên chỉ trong một đêm. Phần lớn số nhân sự bị ảnh hưởng thuộc nhóm chuyên trách huấn luyện Grok – trợ lý ảo được kỳ vọng sẽ cạnh tranh trực tiếp với các hệ thống AI tiên tiến hiện nay. Thông báo cắt giảm nhân sự được gửi đi vào tối muộn, đồng thời quyền truy cập hệ thống của những người này cũng bị khóa ngay lập tức, dù vẫn đảm bảo trả lương đầy đủ đến khi hết hạn hợp đồng.
Theo báo cáo từ các nguồn nội bộ, nhóm nhân viên bị sa thải phần lớn thực hiện các nhiệm vụ phân loại dữ liệu, gắn nhãn cho văn bản, âm thanh và hình ảnh nhằm giúp hệ thống AI có thể hiểu và học hỏi từ thực tế. Đây là những công việc tỉ mỉ nhưng rất quan trọng trong quá trình đào tạo trí tuệ nhân tạo. Việc cắt giảm đột ngột này phản ánh bước chuyển chiến lược sâu rộng tại xAI dưới sự dẫn dắt của Elon Musk.
Phía xAI giải thích rằng công ty muốn thay đổi phương pháp phát triển Grok bằng cách giảm thiểu các vị trí làm nhiệm vụ đa năng, tổng hợp sang tập trung tuyển dụng các chuyên gia sâu thuộc lĩnh vực kỹ thuật, tài chính, y tế, cùng quản lý an toàn nội dung. Chiến lược mới nhằm mục đích nâng cao độ tin cậy và chính xác cho chatbot này thông qua việc huấn luyện bởi những chuyên gia thực sự am hiểu chuyên môn thay vì dựa vào kiến thức phổ quát của những người hướng dẫn đa năng trước đây.
Tuy nhiên, quyết định sa thải quy mô lớn đã gây ra nhiều lo ngại về tác động tiêu cực đối với tinh thần nhân viên cũng như hình ảnh ổn định của công ty trên thị trường lao động ngành công nghệ. Đây không phải là lần đầu Elon Musk áp dụng biện pháp cắt giảm mạnh tay tại các doanh nghiệp ông điều hành. Trước đó Tesla cũng thu hẹp hàng nghìn vị trí do áp lực chi phí sản xuất tăng và doanh số đi xuống. Twitter (hiện gọi là X) cũng trải qua nhiều vòng thanh lọc nhân sự khắc nghiệt chỉ trong vài tháng sau khi về tay Musk.
Phong cách quản trị của Elon Musk thiên về tốc độ và tập trung cao độ để đạt mục tiêu chiến lược. Ông sẵn sàng hy sinh tính ổn định để tăng khả năng xoay chuyển linh hoạt theo hướng cần thiết. Với xAI, mục tiêu là tạo ra một sản phẩm AI mang tính đột phá, tránh rơi vào vòng lặp phương pháp truyền thống mà nhiều đối thủ đang sử dụng. Tuy nhiên, câu hỏi lớn đặt ra là liệu mô hình này có duy trì được sự bền vững lâu dài khi loại bỏ quá nhiều vị trí nền tảng vốn hỗ trợ sáng tạo và khả năng thích ứng trong lĩnh vực biến động nhanh như trí tuệ nhân tạo.
Chuỗi sa thải từ Tesla tới Twitter rồi đến xAI phản ánh rõ triết lý quản trị đặc trưng của Elon Musk: loại bỏ những yếu tố được xem là dư thừa để tập trung mọi nguồn lực cho mục tiêu cốt lõi dù có thể gây ra sức ép lớn đối với đội ngũ nhân viên. Mô hình này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu suất trong ngắn hạn nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến trách nhiệm xã hội, sự ổn định quản trị nhân lực và khả năng giữ chân tài năng trước thách thức cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường công nghệ toàn cầu.
Elon Musk sa thải hàng trăm nhân viên tại xAI