SoftBank Group đang nhanh chóng khẳng định vị thế của mình trên thị trường tài chính Tokyo khi cổ phiếu của tập đoàn này tăng trưởng ấn tượng trong năm nay, chủ yếu nhờ vào sự bùng nổ của cổ phiếu công nghệ Mỹ. Hướng đi mới của SoftBank là chuyển đổi hoàn toàn thành một doanh nghiệp tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI), với tham vọng trở thành nhà cung cấp hàng đầu nền tảng siêu trí tuệ nhân tạo (ASI) trong vòng 10 năm tới. Đây là bước tiến chiến lược nhằm khai thác tiềm năng khổng lồ từ lĩnh vực AI và các công nghệ liên quan.
Cổ phiếu của SoftBank đã tăng tới 61% trong năm 2023, gấp nhiều lần so với mức tăng 8,5% của chỉ số Nikkei Stock Average. Mức giá kỷ lục trên thị trường chứng khoán Tokyo từng ghi nhận đạt 16.705 yên vào giữa tháng 8 cho thấy sự tin tưởng lớn từ giới đầu tư. Dù vậy, không ít nhà đầu tư cá nhân vẫn thể hiện sự thận trọng khi cổ phiếu có dấu hiệu điều chỉnh sau thời gian tăng nóng. Theo các chuyên gia phân tích, đây là phản ứng bình thường của thị trường trước những biến động nhanh và kỳ vọng quá cao về sự phát triển tương lai của công ty.
Mới đây, SoftBank đã công bố đầu tư chiến lược 2 tỷ đô la vào tập đoàn sản xuất chip Intel và mua lại khoảng 2% cổ phần của hãng này. Động thái này được đánh giá là bước đi nhằm củng cố vị trí vững chắc trong chuỗi cung ứng công nghệ bán dẫn – một lĩnh vực được xem là nền tảng cho mọi ngành công nghiệp hiện đại. Chủ tịch kiêm CEO của SoftBank, ông Masayoshi Son, khẳng định rằng khoản đầu tư này phản ánh niềm tin sâu sắc vào sự phát triển mạnh mẽ của ngành sản xuất chip tại Mỹ cũng như vai trò then chốt của Intel trong hệ sinh thái đó.
Ngoài Intel, SoftBank còn mở rộng danh mục đầu tư AI và chất bán dẫn bằng cách sở hữu nhà thiết kế chip Arm tại Anh – đơn vị được mua lại với giá trị lên đến 31 tỷ đô la vào năm 2016. Arm đang phát triển các dòng chip AI riêng biệt nhằm khai thác xu hướng công nghệ mới nhất. Song song đó, SoftBank cũng đã thâu tóm các nhà sản xuất chip AI như Graphcore và Ampere Computing, đồng thời nâng tỷ lệ nắm giữ cổ phần tại những tên tuổi lớn như Nvidia và Taiwan Semiconductor Manufacturing Co – những trụ cột quan trọng trong ngành chip toàn cầu.
Trong quý II năm nay, công ty ghi nhận lợi nhuận ròng đạt hơn 2,9 tỷ đô la lần đầu tiên sau bốn năm nhờ sự cải thiện đáng kể trong định giá danh mục đầu tư thuộc Vision Funds. Các khoản đầu tư vào các nền tảng công nghệ như nhà bán lẻ trực tuyến ở Hàn Quốc hay công ty cung cấp dịch vụ gọi xe cũng góp phần hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận. Giá trị tài sản ròng của SoftBank tăng mạnh lên hơn 32 nghìn tỷ yên tính đến tháng 6 vừa qua nhờ vốn hóa thị trường gia tăng mạnh mẽ của Arm – chiếm đến gần một nửa tổng giá trị cổ phiếu mà tập đoàn đang sở hữu.
SoftBank chuyển hướng thành công ty AI
Chuyên gia phân tích lâu năm Takashi Nakagawa nhận định rằng SoftBank đã thay đổi hoàn toàn hình ảnh trong mắt nhà đầu tư từ một công ty đa ngành sang một doanh nghiệp chuyên sâu về AI. Điều này được củng cố qua tuyên bố cam kết của Masayoshi Son tại đại hội đồng cổ đông rằng SoftBank sẽ trở thành nền tảng hàng đầu cho siêu trí tuệ nhân tạo (ASI) trên quy mô toàn cầu trong vòng một thập kỷ tới với sự hỗ trợ đắc lực từ những tài sản chiến lược như Arm và OpenAI.
OpenAI – cái tên nổi bật với ChatGPT – là điểm sáng trong danh mục đầu tư của SoftBank khi tập đoàn này đã góp hơn 30 tỷ đô la vào vòng tài trợ gần đây nhất trị giá khoảng 40 tỷ đô la cho đơn vị này. Kế hoạch huy động thêm vốn để mở rộng kinh doanh dự kiến sẽ nâng định giá OpenAI lên mức gần nửa nghìn tỷ đô la Mỹ, mở ra cánh cửa tiếp cận công nghệ AI đỉnh cao cho các nhà đầu tư thông qua kênh riêng biệt. Đây cũng là lý do khiến nhiều tổ chức tài chính lựa chọn mua cổ phiếu SoftBank để gián tiếp hưởng lợi từ sự phát triển vượt bậc của OpenAI.
Chủ tịch SoftBank phát biểu về chiến lược phát triển AI
Mặc dù có nhiều tín hiệu tích cực, giới chuyên gia cũng đưa ra cảnh báo về những rủi ro tiềm tàng khi đặt cược quá lớn vào lĩnh vực AI. Một nghiên cứu từ Viện Công nghệ Massachusetts chỉ ra rằng phần lớn các doanh nghiệp Mỹ – chiếm khoảng 95% – chưa thu được lợi nhuận thực tế từ khoản đầu tư vào trí tuệ nhân tạo sinh học. Điều này cho thấy rằng dù tiềm năng rất lớn nhưng việc chuyển đổi thành công các công nghệ AI thành dòng tiền thực thụ vẫn còn nhiều thử thách.
Ông Dan Baker, nhà phân tích cấp cao tại Morningstar, nhận xét rằng mặc dù OpenAI hiện được định giá cao và nhận được sự chú ý lớn trên thị trường nhưng vẫn chưa rõ ràng về mô hình kiếm tiền bền vững của tập đoàn này. Đây là lý do khiến SoftBank cần thận trọng trong việc duy trì hoặc tăng quy mô hỗ trợ tài chính cho OpenAI nếu quá trình chuyển đổi sang doanh nghiệp vì lợi nhuận không diễn ra thuận lợi.