Thái Cực quyền đang gây ấn tượng sâu sắc tại đấu trường võ chuyên nghiệp, với chiến thắng nổi bật của võ sĩ trẻ Lưu Hiểu Tuệ – người đã xuất sắc giành huy chương vàng ở hạng cân 48kg nữ tại World Games. Sự kiện này đã thu hút sự chú ý không chỉ bởi thành tích cá nhân của cô mà còn bởi cách Thái Cực quyền, môn võ truyền thống lâu đời, thể hiện sức mạnh thực chiến trên sàn đấu muay Thái hiện đại.
Liu Xiaohui (trái) vô địch hạng cân 48kg nữ
Được xem là kỳ đại hội thể thao lớn dành cho những môn thể thao tiềm năng chưa được đưa vào Olympic, World Games đã chứng kiến màn trình diễn bất ngờ khi một tay đấm theo học Thái Cực quyền chinh phục đấu trường muay Thái. Lưu Hiểu Tuệ, chỉ mới 20 tuổi, đã đánh bại nhà vô địch thế giới đến từ Thái Lan bằng điểm số áp đảo 30-27 trong trận chung kết. Chiến thắng này tạo nên cơn sóng mạnh mẽ trong cộng đồng võ thuật Trung Quốc bởi Liu không chỉ là tay đấm muay Thái thông thường mà cô mang theo nền tảng đặc trưng của võ thuật truyền thống Trung Hoa. Sự pha trộn giữa tinh hoa nội gia và kỹ thuật đối kháng hiện đại đã làm nên nét riêng biệt trong phong thái thi đấu của cô.
Trong bài phỏng vấn gần đây, Lưu Hiểu Tuệ thẳng thắn chia sẻ phần lớn kỹ năng cơ bản mà cô sở hữu đều bắt nguồn từ việc luyện tập Thái Cực quyền từ nhỏ. Việc chuyển hướng sang thi đấu muay Thái chuyên nghiệp chỉ mới diễn ra trong vòng hai năm nhưng với nền tảng võ thuật nội gia vững chắc, cô tự tin rằng lối đánh của mình khác biệt rõ nét so với các tuyển thủ muay Thái truyền thống. Điều này cho thấy sự thích nghi nhanh chóng và khả năng vận dụng linh hoạt nguyên lý “lấy nhu chế cương” trong thực chiến – một triết lý sâu sắc của Thái Cực quyền – giúp Liu phát huy tối đa sức mạnh trên sàn đấu.
Liu (phải) thi đấu ấn tượng ở World Games
Giới chuyên môn quốc tế cũng dành lời khen ngợi cho màn trình diễn của Liu Xiaohui. Liên đoàn Muay Thái quốc tế (IFMA) nhận định đây là khoảnh khắc lịch sử đánh dấu sự giao thoa đầy tiềm năng giữa hai nền võ thuật khác biệt. Từ góc nhìn truyền thông Trung Quốc, thành tích này còn được coi như minh chứng sống động cho tính thiết thực và hiệu quả của những môn võ truyền thống đang dần bị xem nhẹ trong thời đại ngày nay. Một bài viết từ Tân Hoa xã nhấn mạnh việc luyện tập Thái Cực quyền đã giúp Liu hình thành nhịp điệu di chuyển tinh tế cùng tư duy chiến đấu mềm dẻo hơn so với nhiều tay đấm muay Thái khác.
Trận đấu giữa Từ Hiểu Đông (phải) và Ngụy Lôi
Sự phát triển vượt bậc của Liu đã thúc đẩy đội tuyển muay Thái Trung Quốc đổi mới chiến thuật huấn luyện bằng cách tích hợp các kỹ thuật tán thủ, nội gia quyền và đặc biệt là tinh thần cũng như kỹ pháp từ Thái Cực quyền. Dù vẫn còn những tranh cãi xoay quanh giá trị thực chiến của môn võ này – nhất là sau trận giao đấu nổi tiếng kéo dài chưa đầy 20 giây giữa huấn luyện viên MMA Từ Hiểu Đông và một sư phụ Thái Cực khá tai tiếng vào năm 2017 – thì thành công của Liu cho thấy rằng Thái Cực quyền không chỉ là phương pháp dưỡng sinh hay tập luyện sức khỏe đơn thuần mà còn có thể phát huy tốt trong môi trường thi đấu chuyên nghiệp.
Nhiều võ sĩ MMA chuyên nghiệp từng sang Trung Quốc tìm hiểu Thái Cực quyền
Không chỉ ở Trung Quốc, nhiều võ sĩ quốc tế cũng dành sự quan tâm đặc biệt tới Thái Cực quyền. Nick Osipczak, cựu võ sĩ UFC, sau khi giải nghệ đã quay trở lại với vai trò nhà nghiên cứu và giảng dạy môn phái này. Ông khẳng định việc tập luyện Thái Cực giúp cải thiện hiệu quả lối đánh bằng cách phát huy nguyên lý nội gia – cốt lõi giúp tăng sức mạnh và sự linh hoạt trong các cuộc so găng MMA hiện đại. Mặc dù phần lớn các giá trị được đề cao nằm ở mặt tinh thần và tư duy chiến đấu, trận thắng gần đây của Liu mở ra một cách nhìn mới rằng sức mạnh thực chiến cũng có thể được bồi đắp qua quá trình huấn luyện bài bản dựa trên nền tảng nội gia.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia phân tích, cần thận trọng khi đánh giá về tầm ảnh hưởng trực tiếp của Thái Cực quyền lên thành công của Liu Xiaohui. Một số nhận định cho rằng yếu tố quan trọng chính là khả năng tiếp thu nhanh và giữ cái đầu lạnh trong mọi tình huống căng thẳng mà cô có được nhờ nền tảng võ thuật truyền thống. Trong khi đó, nhiều võ sĩ khác lại đặt niềm tin vào việc nội gia Trung Hoa góp phần nâng cao cảm giác về khoảng cách, thế đứng và phản xạ linh hoạt để phối hợp nhuần nhuyễn với các đòn đánh đặc trưng như đấm, chỏ, gối và đá trong muay Thái hoặc luật thi đấu MMA phức tạp.
Thái Cực quyền (Taijiquan) là một trong những môn võ nội gia nổi tiếng nhất của Trung Quốc, thường được liên kết với truyền thuyết Trương Tam Phong – đạo sĩ phái Võ Đang vào cuối thời Nguyên đầu Minh. Theo truyền thuyết dân gian, nguyên lý “lấy nhu thắng cương” được Trương Tam Phong phát hiện khi quan sát cảnh chim sẻ và rắn giao đấu, từ đó sáng tạo ra hệ thống động tác mềm mại nhưng uy lực bất ngờ này. Tuy nhiên các tài liệu chính sử ghi nhận môn quyền này được hình thành rõ nét vào thế kỷ XVII tại làng Trần Gia Câu thuộc tỉnh Hà Nam do Trần Vương Đình hệ thống hóa.
Dần dần đến thế kỷ XIX, nhiều nhánh lớn của Thái Cực quyền như Trần, Dương, Ngô, Tôn, Vũ… xuất hiện dựa trên nguyên lý âm dương vận động hài hòa giữa nội công và ngoại hình bên ngoài. Lịch sử chứng minh Thái Cực vừa là bộ môn thực chiến hiệu quả vừa đóng vai trò phương pháp dưỡng sinh hàng đầu nhằm tăng cường sức khỏe toàn diện. Đến thế kỷ XX, môn võ này phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới và năm 2020 chính thức được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể nhân loại.