Chuyển đổi nhân sự trong kỷ nguyên AI đang trở thành yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của tổ chức. Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo không chỉ thay đổi mô hình làm việc mà còn đặt ra nhu cầu mới về cách thức quản lý và phát triển nguồn nhân lực.
Việc cân bằng giữa ứng dụng công nghệ tiên tiến và bảo vệ giá trị con người chính là thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp hiện nay phải đối mặt. Trong bối cảnh này, kỹ năng mềm như tư duy phản biện, sự thấu cảm và khả năng thích ứng nhanh trở thành tài sản quý giá giúp nhân viên giữ vững vị trí quan trọng trong quy trình làm việc hiện đại.
Tọa đàm chủ đề “Giá trị con người và AI – Khám phá tác động ngầm và thúc đẩy tăng trưởng và khả năng phục hồi” đã thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực chuyển đổi số và quản trị nhân sự. Ông Lee Yun Han, Giám đốc Khối Công nghệ và Chuyển đổi tại một tổ chức đa quốc gia, nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của con người bên cạnh sự phát triển vượt bậc của AI. Theo ông, nếu tổ chức đánh mất trọng tâm vào giá trị cốt lõi của con người thì hiệu suất cũng như lòng gắn kết nội bộ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mô hình tạo giá trị truyền thống không còn phù hợp với thực tế mới, buộc các doanh nghiệp phải tái cấu trúc lại cách nhìn nhận về nguồn lực con người trong thời đại kỹ thuật số.
Ông Lee Yun Han, Giám đốc Khối Công nghệ và Chuyển đổi, Bộ phận Nguồn vốn nhân lực thuộc Deloitte Đông Nam Á
Báo cáo mới nhất về ứng dụng AI tạo sinh năm 2024 do Deloitte công bố đã được ông Lee đưa ra làm minh chứng cho những biến động đáng chú ý trên thị trường lao động. Sáu xu hướng nổi bật được xác định gồm tốc độ áp dụng AI ngày càng tăng nhanh, rào cản công nghệ giảm dần, mức độ triển khai không đồng đều giữa các ngành nghề, tập trung vào giá trị cốt lõi từng doanh nghiệp, thay đổi nhận thức từ phía lãnh đạo cấp cao và sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo độc lập (Agentic AI) – những hệ thống có khả năng tự hoạt động tương tự cộng sự thay vì chỉ đơn thuần là công cụ hỗ trợ.
Một điểm nhấn khác được ông Lee đề cập là tác động thầm lặng của AI khiến nhiều doanh nghiệp chưa nhận diện hết. Những hệ quả tiêu cực tiềm tàng như kiệt sức tinh thần, cảm giác cô lập và suy giảm khả năng ra quyết định của con người đang dần xuất hiện cùng với quá trình chuyển đổi số. Dù AI góp phần nâng cao năng suất làm việc nhưng nó cũng kéo theo khối lượng công việc phức tạp hơn và áp lực tăng lên nếu không được thiết kế hợp lý để hỗ trợ tương tác giữa máy móc và con người.
Phiên thảo luận chuyên sâu tiếp theo đã thu hút nhiều đại diện đến từ các tập đoàn lớn trong khu vực như doanh nghiệp sản xuất tiêu dùng, ngành dược phẩm, cùng các đơn vị chuyên tư vấn nhân sự. Các diễn giả nhất trí về tầm quan trọng của kỹ năng mềm không thể thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. Những phẩm chất như đồng cảm sâu sắc với đồng nghiệp hay khách hàng và năng lực tư duy phản biện sáng tạo vẫn giữ vai trò thiết yếu dù cho công việc ngày càng dựa nhiều vào công nghệ số.
Phiên thảo luận truyền tải lời kêu gọi đặt nhu cầu con người làm trung tâm trong triển khai AI
Bà Võ Thị Minh An, Giám đốc điều hành khu vực châu Á-Thái Bình Dương của một công ty tư vấn tuyển dụng danh tiếng, chia sẻ góc nhìn về nhu cầu tuyển dụng liên quan đến kỹ năng AI thực tế tại Việt Nam và khu vực. Dù AI mang lại nhiều cơ hội mới mẻ và hào hứng nhưng số lượng vị trí yêu cầu kỹ năng ứng dụng AI vẫn chiếm tỷ lệ khá khiêm tốn. Bà đặc biệt nhấn mạnh rằng khả năng thấu cảm là thứ khó có thể bị thay thế bởi bất cứ hệ thống AI nào, đồng thời kỹ năng phân tích và đặt câu hỏi phản biện cũng rất cần thiết để kiểm chứng thông tin do máy móc cung cấp.
Phạm Thị Quý Hiền – Giám đốc Nhân sự tại một tập đoàn tiêu dùng lớn – đã chia sẻ chiến lược cụ thể nhằm tích hợp năng lực AI vào hoạt động doanh nghiệp mà vẫn bảo đảm giá trị con người được gìn giữ. Chiến lược này bao gồm triển khai công cụ hỗ trợ nội bộ đến hàng nghìn nhân viên, khuyến khích lãnh đạo làm gương đi đầu trong việc sử dụng công nghệ đồng thời tổ chức các chương trình đào tạo chuyển đổi nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng cho đội ngũ.
Bà Hiền nhấn mạnh: “AI sẽ không lấy đi việc làm của bạn nếu bạn biết cách tận dụng công nghệ này”. Bên cạnh đó, bà cũng lưu ý rõ ràng về trách nhiệm xây dựng môi trường làm việc an toàn để mọi cá nhân yên tâm tham gia vào quá trình chuyển đổi số.
Ở góc độ phát triển văn hóa doanh nghiệp, bà Hồ Thị Bạch Quyên – Giám đốc phòng Văn hóa & Con người tại một doanh nghiệp dược phẩm đa quốc gia – cho biết phòng ban của bà đang chuyển dịch trọng tâm từ quản lý vận hành sang định hình văn hóa doanh nghiệp thích ứng với những yêu cầu mới. Việc này giúp xây dựng môi trường thu hút nhân tài đồng thời phát triển những hành vi lãnh đạo phù hợp để củng cố niềm tin và thúc đẩy sự chấp nhận đối với công nghệ mới.
Theo bà Quyên, hành vi lãnh đạo đóng vai trò then chốt giúp xây dựng văn hóa tổ chức tích cực qua đào tạo dành cho nhân viên mới, thiết lập văn hóa ghi nhận thành quả và biết ơn cũng như áp dụng phương pháp tiếp cận đa thế hệ linh hoạt nhằm đáp ứng nhu cầu riêng biệt của từng nhóm lao động.
Các phiên thảo luận nhóm tìm hiểu cách biến AI thành công cụ tiết kiệm thời gian thay vì tạo thêm căng thẳng
Đại diện từ khối Công nghệ và Chuyển đổi Đông Nam Á cũng chia sẻ quan điểm rằng dù công nghệ AI đang làm thay đổi rõ rệt cách thức vận hành công việc nhưng không thể thay thế hoàn toàn vai trò của con người. Khi cần xử lý thông tin phức tạp hoặc xác thực tính đúng đắn thì phán đoán và kinh nghiệm con người vẫn chiếm vị trí trung tâm trong chuỗi giá trị.
Tiến sĩ Lương Thanh Thảo – quyền Chủ nhiệm bộ môn Quản trị Nhân sự – tổng kết tọa đàm khẳng định rằng việc triển khai AI phải xuất phát từ nhu cầu thực tế của con người nhằm mục tiêu cải thiện độ an toàn vận hành, nâng cao chất lượng dịch vụ cùng thúc đẩy hòa nhập xã hội và tăng trưởng bền vững. Bà nhấn mạnh tính minh bạch và trách nhiệm trong sử dụng AI là điều kiện bắt buộc để bảo vệ quyền riêng tư cũng như đảm bảo giám sát chặt chẽ ở những quyết định quan trọng.