Crystal Palace
Ngoại hạng Anh, giải đấu bóng đá hàng đầu toàn cầu, đang đứng trước quyết định quan trọng có thể ảnh hưởng sâu sắc đến cấu trúc tài chính và sức hút của giải đấu. Vào ngày 21/11 tới đây, đại diện của 20 câu lạc bộ sẽ tiến hành bỏ phiếu về việc áp dụng mức trần lương – một quy định được đánh giá là có thể làm đảo lộn cách thức vận hành cũng như giá trị thương mại của giải đấu này.
Theo một dự thảo chi tiết dài 25 trang vừa được gửi đến các đội bóng, mô hình giới hạn chi tiêu mới – gọi là “anchoring system” – sẽ đặt ra mức trần cho tổng chi phí bao gồm tiền lương cầu thủ, huấn luyện viên, phí chuyển nhượng tính theo hợp đồng cùng các khoản hoa hồng dành cho người đại diện. Khoản chi tiêu tối đa này không được vượt quá năm lần số tiền mà đội xếp cuối bảng nhận được từ bản quyền truyền hình cùng thưởng. Mục đích ban đầu nhằm thu hẹp khoảng cách tài chính giữa các đội, tăng tính cạnh tranh nhưng cũng nhanh chóng vấp phải nhiều ý kiến phản đối gay gắt.
Quy định mới có thể tạo ra thay đổi lớn với bóng đá Anh.
Nhiều chuyên gia và các câu lạc bộ lớn như Manchester United hay Manchester City cảnh báo rằng quy định này sẽ làm giảm sức hấp dẫn toàn cầu của Ngoại hạng Anh. Họ cho rằng việc siết chặt tài chính theo cách này giống như một “cú bẻ lái nguy hiểm”, đe dọa làm mất đi sự cân bằng và chất lượng vốn là điểm mạnh của giải đấu. Những ngôi sao tầm cỡ như Erling Haaland hay Mohamed Salah có thể rời khỏi nước Anh để tìm kiếm những giải đấu trả lương cao hơn như La Liga hay Ligue 1, điều này sẽ gây tổn thất lớn về mặt thương hiệu và độ hấp dẫn.
Sir Jim Ratcliffe – một cổ đông tại Manchester United, đã bày tỏ quan điểm rất thẳng thắn khi cho rằng quy định này sẽ ngăn cản các câu lạc bộ hàng đầu cạnh tranh với những đội bóng lớn như Real Madrid, Barcelona, Bayern Munich hay PSG. Ông nhấn mạnh rằng nếu không giữ được những ngôi sao xuất sắc nhất, Ngoại hạng Anh khó lòng duy trì vị thế số một thế giới với sự hấp dẫn và chất lượng đỉnh cao đã tạo nên tên tuổi.
Sir Jim Ratcliffe phản đối kế hoạch mới này.
Ngoài phản ứng mạnh từ các ông lớn, các chuyên gia cũng cảnh báo về hệ quả phức tạp trên phương diện tài chính. Ước tính dựa trên mùa giải hiện tại cho thấy mức trần đề xuất sẽ dao động ở khoảng 550 triệu bảng Anh – con số này có thể khiến nhiều câu lạc bộ vi phạm ngay lập tức do chi phí hiện nay đang vượt xa mức giới hạn. Đặc biệt, tại Championship – giải hạng dưới – mức trần chỉ nằm quanh 40 triệu bảng, khiến các đội xuống hạng khó khăn trong việc cân đối ngân sách, tạo ra khoảng cách tài chính ngày càng lớn giữa hai cấp độ.
Hiệp hội Cầu thủ chuyên nghiệp (PFA) cũng lên tiếng lo ngại về khả năng xảy ra tranh chấp pháp lý nếu luật giới hạn thu nhập được thông qua. Lịch sử đã từng ghi nhận nhiều vụ kiện tụng liên quan đến quyền lợi lao động khi các điều luật hạn chế thu nhập bị coi là vi phạm các quy định về tự do nghề nghiệp và hợp đồng lao động.
Mặc dù lý thuyết cho thấy mô hình “anchoring system” giúp tăng tính công bằng giữa các câu lạc bộ bằng việc kiểm soát chi tiêu, sự thật lại cho thấy nó có thể làm suy yếu dòng tiền đầu tư và ảnh hưởng tiêu cực đến việc thu hút bản quyền truyền hình cũng như lượng người hâm mộ quốc tế. Nhiều nhà quản lý trong ngành cảnh báo rằng nếu luật này được thực thi, Ngoại hạng Anh có thể đánh mất danh hiệu ‘giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh’ kèm theo nguồn doanh thu khổng lồ từng là nền tảng phát triển bền vững của toàn bộ hệ thống.
Quy định mới có thể tạo ra thay đổi lớn với bóng đá Anh.
Cuộc bỏ phiếu sắp tới không chỉ quyết định hướng đi tài chính mà còn là phép thử về linh hồn của bóng đá Anh. Ngoại hạng Anh phải lựa chọn giữa ổn định tài chính bằng cách giới hạn chi phí hoặc tiếp tục duy trì mô hình tự do chi tiêu để bảo vệ vị trí hàng đầu thế giới. Kết quả cuối cùng chắc chắn sẽ tác động sâu rộng đến cả nền bóng đá và cộng đồng người hâm mộ toàn cầu.
